26 жел, 2024 сағат 17:57

2024 жылы елді дүр сілкіндірген оқиғалар


Коллаж: ult.kz
Биылғы жыл Қазақстан халқы үшін қиындығы көп, резонансты оқиғаларға толы жыл болды. Ult.kz елде болған ең ірі оқиғаларға көз жүгіртіп, қысқаша шолу жасады.


Аймақтарды қарғын су басты

2024 жыл оңай басталмады. Жыл басында мамандар елімізде алапат су тасқыны болуы мүмкін екенін ескерте бастады. Бірақ шенділер төтенше жағдайға дайын екендерін айтты. 

Алайда ақпан айынан басталған қарғын су Қазақстан бойынша жер-жерде жайылды. Қарағанды, Абай, Шығыс Қазақстан, Ақтөбе, Қостанай, Солтүстік Қазақстан, Ақмола, Батыс Қазақстан облыстарын қызыл су басты. Бюджеттен миллиардтаған қаражат судың бетін қайтаруға бөлінді.

Оқи отырыңыз: Су тасқыны кезінде 200 жанұяны көшіруге бөлінген қаражат қолды болған — Бас прокуратура

Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев ШЫҰ отырысында Қазақстанда болған су тасқынына жаһандық жылыну процесі әсер еткенін айтты.

Фото: gov.kz

Биыл қарашада "Біз біргеміз" Қайырымдылық қорының басшысы Перизат Қайрат су тасқынынан зардап шеккендерге жиналған 1,5 миллиард теңгені жымқырды деген күдікпен ұсталды.

Ол бұл ақшаға қымбат әшекей бұйымдар, киім, көлік, үй және шетелдерде қымбат қонақүйлерде демалғаны анықталған.

Фото: instagram.com/01pk

Ал Атырау облысында су тасқыны кезінде бөгет салуға көмектескен Пшөн есімді итті белгісіз біреулер атып кетті.  Иттің иесі Зәмзәгүл 28 қарашада Пшөннің атылғанын айтып, әлеуметтік желіге видео жариялады. Бұл жағдай қоғамда резонанс тудырды. 

Содан, жақында мүсінші Азамат Кенжеғалиев Пшөнге арнап, металдан мүсін жасады.

Фото: видеодан скриншот

Бишімбаев соты

Қазақстанның бұрынғы Ұлттық экономика министрі Қуандық Бишімбаев азаматтық әйелі Салтанат Нүкенованы асқан қатігездікпен ұрып өлтірді деген күдікке ілініп, 2023 жылы қарашада қамауға алынған. Сот процессі биыл наурыз, сәуір айларында тікелей эфир арқылы өткен. 

Фото:kaztag.kz

Бұл сот ісі Қазақстан ғана емес, әлемде резонанс тудырып, сот отырыстарын тікелей эфирде миллиондаған адам бақылап отырған болатын. 

Сот Қуандық Бишімбаевқа 24 жыл, ал оның туысы, осы іске қатысы бар деп танылған Бақытжан Байжановқа 5 жыл бас бостандығынан айыру жазасын кесті.

Оқи отырыңыз: Бишімбаев ата-ана құқықтарынан айырылмайды — апелляциялық алқа бірінші сатыдағы соттың шешімін өзгертпеді

Париж олимпиадасындағы Елдос Сметовтың жеңісі

Биыл Франция астанасында кезекті Олимпиада ойындары өтті. Оған 80-ге жуық қазақстандық спортшы қатысты. Спортшылардың ішінде жалғыз алтын медальды дзюдошы Елдос Сметов алды.

Бұл алтын дзюдо спортынан қазақстан тарихындағы ең алғашқы алтын. Сметовтың өзі аты аңызға айналған дзюдошы Жақсылық Үшкемпіровтың арманын орындағанын айтып, қатты толқыды.

Оқи отырыңыз: «Жағаласып, ұлының артынан қалмайды»: Елдос Сметов анасын сынағандарға жауап берді


Фото: bestnews.kz

АЭС салу бойынша референдум

2024 жылы 6 қазанда Қазақстандағы алғашқы атом электр станциясының құрылуы бойынша референдум өтті. АЭС салу бойынша да елде түрлі тартыс болды. Бірақ референдум қорытындысы бойынша  азаматтардың 5 561 937 немесе 71,12% адам елге АЭС салуды қолдаған.

Жас сарбаз Ербаян Мұхтардың оқиғасы

Өткен жылдың 4 желтоқсанында Алматы қаласының 5571 әскери бөлімінде Ұлттық ұланның мерзімді қызметтегі сарбазы Ербаян Мұхтар бас сүйек-ми жарақатын алып, комаға түскен. Әскерилер отбасына оның дәретханаға құлап, басын плитаға ұрғанын хабарлады. Туыстары бұл нұсқамен келіспеген.

Фото:madeniportal.kz

Ербаян Мұхтардың ісі бойынша екі қылмыстық іс қозғалған.

Адвокат Инга Иманбай: -«Қазір Ербаянның жағдайы бірқалыпты, Стамбулда емін жалғастырып жатыр», -деп мәлімдеді Ербаянның ауруханаға түскеніне бір жыл толғанда. 


Түркияға ол Қорғаныс министрлігінің арнайы бортымен жеткізілген. 

Бұған дейін қазақстандықтар комада жатқан сарбазға 140 миллион теңге жинап берді. Бұл сома оған қажетті медициналық көмекті қамтамасыз ету үшін жиналды.

Жыныстық құлдықта болған жасөстіпірм қыз

Еске салсақ, 8 тамызда Қызылорда қаласының тұрғыны кәмелетке толмаған қызын сыныптастары есірткі беріп, жезөкшелікпен айналысуға мәжбүрлеп, азаптағанын айтқан. 

Ішкі істер вице-министрі Игорь Лепеха аталмыш іс бойынша 13 күдікті ұсталғанын мәлімдеді. Сексуалды құлдықта болған 16 жастағы қыз сараптама кезінде қысым көргенін айтып шағымданған еді. 

Қазіргі таңда бұл іс бойынша сот үкімімен 21 жастағы жігіт "бопсалау" бабы бойынша кінәлі деп танылды. Сот оны 4 жыл 6 айға бас бостандығынан айырды.

Оқи отырыңыз: Қызылордада сексуалды құлдықта болған қыздың ісі бойынша сотталған жігіттің туыстары үкіммен келіспейді

Талғардағы қылмыс

4 қазанға қараған түні Алматы облысы Талғар қаласында 16 жастағы Шерзат Болатты ата-анасының көзінше өлтіріп кетеді. Бұл іс қоғамда үлкен резонансқа айналып, Талғарда "Хуторлықтар" деп аталатын қылмыстық топ бар екені айтыла бастады. Қылмыстық іс қозғалып, тергеу басталады, халық Шерзат ісінің әділ жүргенін талап ете бастады. 

10 қазанда  Шерзаттың үйі өртеніп, қаза тапқан баланың әкесі Қаржаубай Нұрымов:

"Балам аздай үйімді өртегендерің не?!", - деп видео жариялады.


Фото:instagram.com/justice_for_sherzat

Осы оқиғадан кейін Талғар қаласының әкімі Бахыт Күрішбеков, Талғар қаласы әкімінің орынбасары Матан Сағындық, Алматы облысы прокурорының орынбасары Саян Бәкіров пен Талғар ауданының прокуроры Ескендір Бекманов қызметтерінен босатылды.

9 желтоқсанда Талғар маңынан Шерзаттың ағасы Нұрқанат Ғайыпбаевтың мәйіті табылды. Шерзаттың әкесі Қаржаубай інісін жерлеу рәсімінен кейін «өзін агрессивті ұстады» деп полиция оны 15 тәулікке қамауға алды. 25 желтоқсанда Қаржаубай Нұрымов қамаудан босап шықты.

Әуе апаты

25 желтоқсанда Әзербайжанның Баку қаласынан Ресейдің Грозный қаласына бағыт алған Embraer 190 ұшағы Ақтау қаласы маңында апатқа ұшырады. Ұшақта 67 адам болған, оның 5 экипаж мүшесі және 62 жолаушы. Олардың арасында Әзербайжан, Ресей, Қазақстан және Қырғызстан азаматтары бар. 


Фото: Маңғыстау облысы әкімдігі

Бүгінгі таңда апат салдарынан 38 адам қаза тауып, 29 адам тірі қалғаны белгілі болып отыр. Зардап шеккендер Ақтаудағы ауруханаларға жеткізілді, олардың ішінде 6 адамның жағдайы өте ауыр деп бағалануда. 

Қазақстанның көлік министрі Марат Қарабаевтың мәліметінше, ұшақта болған 6 қазақстандықтың барлығы қаза тапқан. 

Апаттың нақты себептері әлі анықталуда. Оқиғаға байланысты қылмыстық іс қозғалып, үкіметтік комиссия құрылды. Тергеу амалдары жүргізілуде. 

Сонымен қатар, апат аумағын дронмен түсірген блогер Азамат Сәрсенбаев 10 күнге қамауға алынды.

Оқи отырыңыз: Қазақстандағы ең ірі ұшақ апаттары


Балжан Жеңісқызы