Фото: csanetwork.it
«Мұғалім мәртебесі қандай?» деген сұрақтың жауабы – «Педагог мәртебесі туралы» Заң. Ұстаздардың құқығы, беделі, әлеуметтік жағдайы заңмен бекітіліп, үлкен құрмет көрсетілген соң, оларға қойылатын кәсіби талап та арта түседі. Осы орайда Ult.kz тілшісі болашақ мұғалімдермен тілдесіп көрді.
Педагогикалы жоғары оқу орнында оқитын болашақ мұғалімдер педагогика дипломатияға ұқсас екенін алға тартады. Өйткені мұғалім оқушымен ортақ тіл табысып, бір толқында болып қана қоймай, сонымен бірге, олардың алдында құрмет пен беделді жоғалтпауы керек деп есептейді.
«Мұғалім өз пәніне үлкен қызығушылық тудыруы керек. Менің ойымша, бүгінгі таңдағы мұғалім соңғы технологиямен, «цифрмен» және т.б. байланысты емес, виртуалды әлем, әрине, тартымды, бірақ ол шынайы әлемді алмастыра алмайды.
Сондай-ақ, менің ойымша, мұғалім балаларға өмірде өз жолын таңдауға, өз пәніне деген құмарлықты табуға көмектесуі керек, егер бұл бұрыннан бар болса, оны одан әрі дамыту керек. Маған мұғалімнің әзіл-қалжыңы болғаны және сабақтағы қиын жағдай туындаса, оны жеңе алатыны ұнайды.Біз, болашақ мұғалімдер, конструктивті диалог жүргізуді, балампен қарым-қатынас орнатуды толық мегеруіміз керек», – дейді болашақ мұғалім Эльенора Айтбекқызы.
Мейірім, жұсақтық, достық, әзіл өз алдына, мұғалім керек кезде қадал әрі әділ де болуы керек деп есептейтін болашақ мамандар да бар. Олардың пікірінше, әркімнің өз орны болу керек. Мұғалім мәртебесі сонда ғана өзө орынн сақтап қала алуы мүмкін.
«Оқушылар ұстаздарының әрқашан мейріміді болғанын қалауы мүмкін. Дегенмен мұғалім қатал болып, үй тапсырмасын, тесттерін әділ бағалауы керек. Егер бала мұғаліммен арасында ыңғайсыздықты байқаса, оны сезілмейтін түрде жоюға болады. Мұғалім оқушыларға ашық болып, сыныптағы атмосфера еркін болады.
Мұғалім – шәкірттерімен бір толқында жүретін адам. Сырттай қарағанда, ол кез келген нәрсеге ұқсауы мүмкін.
Заманауи мұғалім гаджеттерді түсінуі керек және жалпы оқушылармен өмір сүретін барлық нәрселерден хабардар болуы керек, әсіресе олар жоғары сынып оқушылары болса. Әйтпесе мұғалім авторитет болмайды. Ол сондай-ақ қазіргі оқиғалар немесе өзіңіздің қандай да бір мәселеңіз туралы сұрап, жауап ала алатын адам болуы керек. Яғни, ол өз пәнінен тыс сауатты адам болуы керек», – дейді Хасен Жанбатыров.
«Педагог мәртебесі туралы» Заң мұғалімдерге серпіліс әкелді. Мұғалімнің құқы арнайы заңмен қорғалатын болды деген ақпарат мұғалімнің қоғам алдындағы еңсесін бір көтеріп тастағаны анық. Ал заңда көрсетілген мұғалімнің құқығы «Білім туралы заңда», «Еңбек кодексінде», т.б. заңдарда да бұрыннан бар болатын. «Педагог мәртебесі туралы» Заң да осы заңдар қатарында жатып қалмауы үшін мұғалім өз құқығын заңмен қорғай білуі маңызды. Ол үшін мұғалім мектептегі басты тұлғаға айналып, мұғалімнің оқушыға сапалы білім беруіне барлық жағдай жасалынуға тиіс.
Ұстаз мәртебесі – астары тереңде жатқан қадірлі ұғым және қоғам жауапкершілігін анықтайтын өлшем. Педагог тұғыры – қоғам мен мемлекет тұғыры. Қай мемлекет ұстаздарына қатысты қандай саясат ұстанса, мемлекеттің беделі де соған сай қалыптасады. Сондықтан еліміздегі мұғалім беделін арттыра түскен заң жобасының қабылдануы ұстаздар мерейін өсіре түсті. «Алты алаштың басы біріксе, төрдегі орын – ұстаздікі» деген халқымызда мұғалімді қадірлеуге байланысты тамаша дәстүр бар.
Әрине білім саласының өзіндік, кәсіби тұрғыда қиындықтары бар. Шын ұстаз шәкірттерінің алдында ешқашан да жалған, жасанды, жүйесіз әрекетке бармайды. Жалпы, әділдік пен тазалықтың бастауы – мектеп. Осы тетік ұмытылмаса, қоғам қай жағынан да көштен қалмайды.