Фото:ОКҚ
19 желтоқсанда Жетісу облысының әкімі Бейбіт Исабаевтың Орталық коммуникациялар қызметінде жылына бір-ақ рет болатын брифингі өтті. Әкімді келесі жылдың соңына дейін көрмейтін болғандықтан біз де толғандырған сұраққа жауап алып қалуға тырыстық.Әкімге әр журналист екі сұрақтан қоюына рұқсат етілген. Кезегі келіп, ULT.KZ тілшісі де өз сұрағын қойған еді, бұған дейін «анықтау мақсатында» деп тіпті 4-5 сұрақ қойған журналистерге үндемеген ОКҚ модераторы бізге келгенде ережені еске түсіріп, «тақырыптан ауытқыдыңыз» деп шүйлікті.
ULT.KZ: «Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша кірісі күнкөріс деңгейінен төмен азаматтар саны бойынша Жетісу Түркістаннан кейін, екінші орында. Халықтың 7,8% кірісі күнкөріс деңгейінен төмен деп саналады. Жақында доллар қатты қымбаттап, тауарға да баға қосылғаны байқалды. Жетісу тұрғындарының тұрмысы бұдан әрі түсіп кетпей ме? Және сіздің жалақыңыз халықтың орташа табыс көзінен 7 есе көп екенін былтыр естігенбіз. Өткен жылы брифингте 1,9 млн тг жалақы алатыныңызды айттыңыз. Сіздің айлығыңыз бен халықтың табысы арасындағы мұндай алшақтық халықтың тұрмысын жете түсінуге кедергі келтірмей ме?» -дедік.
ОКҚ модераторы: «Сұрағыңыздың екінші бөлігі тақырыптан тыс», -деп, әкімге қайырылып: «Оған жауап бермесеңіз. Біріншісіне жауап бере беріңіз», -деді.
ULT.KZ: «Жоқ, екеуі бір біріне байланысты ғой?!» -дегенімізге қарамастан, тізгін өз қолында болғасын «Ереже барлығына бірдей» деген желеумен Орталық коммуникациялар қызметі модераторы сұрағымызға толыққанды жауап алуға кедергі келтірді.
Ал біз Бейбіт Исабаевтың жауабын күттік. Себебі, сұрақ толық қойылды, модератор оны қандай сұрақ деп тапқаны емес, әкімнің жауабы маңызды. Алайда, білдей бір облысты басқарып отырған Бейбіт Исабаев ОКҚ модераторы Маржанның басқаруынан шыға алмады. Модератор әкімнің қай сұраққа жауап беруін, қай сұраққа жауап бермеуін нұсқап отырды.
Фото:ОКҚ
Бейбіт Исабаев: «Елдің әлеуметтік-тұрмыстық деңгейі көп факторлардан құралады. Тұрақты жұмыс орны, жалақысының жоғары мөлшері... Екіншіден, өзінің жеке бизнесі. Ал біздің өңір үлкен зауыттар, фабрикалар, үлкен өндіріс ошақтары салынған аймақ емес. 60 пайыздан астамы ауылды жерде тұрады. Негізгі тірлік жасап жатқан көзі - мал, егін өнімдері, жүгері, қызылша. Сондықтан қосалқы шаруашылықтарындағы тауығы, құсы, үйрегі, тағы басқалары есепке алынбайды. Бізде орташа айлық жалақы 288 мың теңге, ал медиандық жалақы 230 мың теңге. Шын айтасыз, Түркістан облысы біздің артымызда, одан кейін біз. Қолымыздан келгеннің бәрін жасап жатырмыз. Не істеу керек? Жаңа жұмыс орындарын ашу керек. Бір. Екіншіден, “Ауыл – ел аманаты”, “Ауыл – ел бесігі”, жастарға беретін арнайы бағдарламалар бар, соларға қатыстыру керек те, әркім өзінің жеке тірлігін жасауы қажет. Мүгедектігі бар адамдарға дейін жеке тірлігін жасауы тиіс. Соған біз көмектесуіміз керек. Үшінші, шамамыз келгенше гранттар бөлуіміз керек. 400-500 млн-нан бастап, 1 млд-тан асып кетті гранттар береміз. Содан кейін, адрестік әлеуметтік көмекті білесіз ғой? Соны алады. Жинақталып келгенде әрине облысымыздағы көрсеткіштің төмен екені рас. Қолымыздан келгеннің бәрі жасап жатырмыз. Жаңағы үйлердің өзін осы адамдарға біз бірінші кезекте беріп жатырмыз. Балаларын мектепке, балабақшаға апару, балаларының тамағы тегін. Облыстың бюджетінен бір мезгіл қысқы киімдерін алып беру, ол да біздің мойнымызда. Қолымыздан келгенше жұмысты жүргізіп жатырмыз», -деді әкім.
Әкім өзі айтқандай Жетісу облысында халықтың орташа айлық жалақы – 288 мың теңге, ал медиандық жалақы – 230 мың теңге. Былтыр брифингте облыс басшысы 1,8–1,9 млн теңге жалақы алатынын айтқан. Есептесек, Бейбіт Исабаевтың айлығы халықтың табысынан 7 есе көп болып шығады екен. Сондықтан да біз әкімге сұрағымызды модератордың кедергі келтіргеніне қарамастан қайта қойдық.
ULT.KZ: «Сіздің жалақыңыздың халық табысынан мұнша алшақ болуы елдің жағдайын түсінуге әсер етпей ме?» -деп сұрағымызды қайта қойдық. Себебі, жауап толық алынбады. Осы кезде модератор Маржан бізге тағы да ескерту жасады.
Бұған дейінгі брифингтерде спикер модераторды тоқтатып, сұраққа жауап беріп өтуді қалайтынын айтқан кездер болған. Бірақ Бейбіт Исабаев тағы да модератордың айтқанынан шықпады. Сосын, біз келесі сұрағымызды қойдық.
ULT.KZ: «Жол инфрақұрылымының ішінде көпірлер әсіресе ауыл тұрғындары үшін аса маңызды. Облыста көпірлер жөнделе ме?» -дедік.
Бейбіт Исабаев: «15 көпірді жөндейміз деп үш жылға міндеттеме алдық. 5 көпір биыл жөнделді, 5 көпір келесі 2025 жылы жөнделеді, тағы 5 көпірді 2026 жылы жөндейміз. Сонымен облыстағы көпір мәселесі тәмам болады», -деді Жетісу облысының әкімі.
Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша 2024 жылғы 1 қарашаға облыс халқының саны 695,6 мың адамды құрады, соның ішінде қалалықтар 311,6 мың адам (44,8%) , ауылдықтар 384,0 мың адам (55,2%).