Фото: Qalan Group
Қазақ кинематографиясының алтын қорына енген Абдолла Қарсақбаевтың 1963 жылы түсірген «Менің атым – Қожа» фильмі ұлттық мәдениеттің мәңгілік туындыларының бірі. Алайда, заман өзгерген сайын классикалық фильмнің визуалдық шешімдері қазіргі ұрпақ үшін өзектілігін жоғалтып барады. Осы олқылықты толықтырып, Қожаның жаңаша бейнесін ұсынуды мақсат еткен Qalan Group шығармашылық тобы «Қожа. Жаңа саяхат» фильмін жарыққа шығарып жатыр. Премьерасы 13 наурызға жоспарланған бұл туындының ерекшеліктерін Ult.kz шығармашылық топтан сұрап білді.
«Менің атым Қожаның» жалғасы
Сценарий авторларының бірі Садық Шерімбектің айтуынша, бұл фильм «Менің атым Қожаның» жалғасы. Сценарий Бердібек Соқпақбаевтың повесі негізінде жазылғанымен, оқиға желісі бөлек.
«Көз алдымызда тарихи тізбек жасалды. Видеолардың үзіндісі алғаш шыққан сәттен бастап халық жылы қабылдады. Қуантатыны қазақ халқы қазір мәдени тоқ ұлтқа айналып келе жатыр. Өз құндылықтарымыздың негізінде жасалған өнімдерді бағалау үшін сырттың көзқарасы қажет емес. Өз фильмдеріміз, өз музыкамыз, түрлі театрымыз үздіксіз даму үстінде. Бүгінде бізбен қатар прокатқа шығатын бірнеше отандық фильм түсіріліп жатыр. Барлығына да барыңыздар деп кеңес беремін. Оларды бәсекелестер емес, мүдделестер деп қабылдаймыз», - дейді Садық Шерімбек.
Фото: Qalan Group
«Менің атым Қожа» еркіндікке ұмтылған ұлттың болмысын көрсетсе, «Қожа. Жаңа саяхат» тәуелсіздік алған қоғам ретінде еркіндікке жеткен рухтың бейнесін жеткізуге тырысқан.
«Кеңес үкіметі фильмнің біраз тұсын цензурадан өткізбей, қырқып тастағанын білеміз. Соның өзінде еркіндік месседжін бізге жеткізе алған Абдолла Қарсақбаев атамыздың еңбегіне басымызды иеміз. Біздің түсірілім топ тәуелсіздік алған қоғам ретінде еркіндікке жеткен рухтың бейнесін жеткізуге тырыстық. Негізі бұл фильмді 30 жылға кеш түсірдік деп ойлаймын. «Менің атым Қожа» - осы елдің қожасымын, иесімін, тәуелсізбін деген сөз. Осы образды алып шығуға тырыстық», - дейді сценарист.
Сұраныстан туған фильм
Қазақстандағы, Шығыстағы, жалпы түркі әлеміндегі ғылымды қайта жаңғырту миссиясын көздеген Qalan group компаниясы бір кездері Қожа образын роликтерде пайдаланып, қысқа скетч түрінде әлеуметтік желілерде ұсына бастаған. Бұл бейнежазбаларды көбі фильмнен үзінді деп ойлай бастаған. Компанияның сөйтіп фильм түсірмеске амалы қалмапты.
«Фильм қашан шығады, толық нұсқасын қашан көреміз деген сұрақтар көп болды. Содан компаниямыз «Қожа. Жаңа саяхат» фильмін түсіруді бастап кетті. Қожаның қанша сотқар болса да, арманшылдығы, білімге деген құштарлығы да фильмнің жалғасын түсіруге түрткі болды», - деді Садық Шерімбек.
Жаңа Қожаны экранға шығаруды режиссер Қуат Ибрагимов қолға алған, ал сценаристері – Садық Шерімбек, Нұрдәулет Омарбек, Нұржігіт Хайдар, Әли Оңғар. Фильмге Асылтай Тасболат, Досхан Жылқыбай, Талғат Меңдібай редактуралық еткен.
Фото: Qalan Group
Жас актерлер тамаша ойнап шықты
Авторлар кастинг жүргізу де, балаларды түсірілімге дайындау да оңай процесс болған жоқ дейді. Бес айға жуық балалар өз кейіпкерлерін терең зерттеген.
«Менің атым Қожаны» жиырмаға жуық рет көріп шықты, кітабын қанша рет оқығаны санынан жаңылысып қалдық. Актерлік шеберлік бойынша балаларды Әуезов атындағы Қазақ ұлттық драма театрының актрисасы, Қазақстан Республикасының Жастар одағы «Серпер» сыйлығының лауреаты Зәуре Көпжасарова дайындады. Айқын Елубай (Қожа) мен Нұрлан Санжар ағаның жүрісіне дейін бірдей болып шыққанына қайран қалдық. 62 жыл бұрын түсірілім тобында болған, көзі тірі барлық мамандарды іздедік, бірге жұмыс жасалды», - дейді ол.
Фото: Orda.kz
Маған ерекше құрмет көрсетілді
Ult.kz «Менің атым Қожа» фильмінде басты рөл ойнаған актер Нұрлан Сегізбаевтан пікір алып, жаңа фильмге көзқарасын білді.
Нұрлан Сегізбаев бұл фильмді баяғыда түсіру керек болған дейді. Қазір уақыт басқа, Қазақстан да жаңа ел, сондықтан оның кейіпкерлері де жаңаруы тиіс.
«Фильм авторлары маған келіп, сценарийін жетілдіруде көмек сұрады. Материалдары өте жақсы, позитивті, көңілді. Менің ойымша, жаңа фильм халыққа ұнайды. Кеше фильм авторлары маған келіп, прокат алдында батамды алғысы келді. Мен оларға сәттілік тілеп, бұл образдың күші неде екенін түсіндірдім. Бұл – біздің заманымыздың қаһарманы, ал ол өміршең, шынайы болуы тиіс. Фильмнің жаңа дәуірде өз болашағы бар. Халық оны қабылдайды деп сенемін», - дейді Нұрлан Сегізбаев.
Шынтуайтында өзі де фильмде бой көрсететін жасырмады.
«Бұл фильмде бір құпия бар. Соңғы кадрда жазушы өз шығармасын аяқтап жатады. Камера жақындап келіп, жазушының жүзіне тоқтайды. Ол жазушы – мен! Бұл метафора: мен, қартайған Қожа, жаңа қаһарман туралы жаңа оқиғаны жазып шықтым. Кейін түсірілім тобы маған қымбат шапан кигізіп, сыйлықтар беріп, банкетке шақырды. Мен сол банкетке қатыстым. Маған сөз берілді. Микрофонмен сахнаға шыққанда, бүкіл зал орнынан тұрып, менің батамды тік тұрып тыңдады. Міне, осындай құрмет көрсетті», - дейді қарт Қожа.
Анара Бауыржанқызы