Сенат депутаты Ләззат Сүлеймен Қазақстандағы демографиялық даму тұжырымдамасын әзірлеу қажеттігі туралы мәлімдеді.
Оның айтуынша, адам капиталының саны мен сапасын ұлттық және өңірлік деңгейде бағалау қазіргі заманғы мемлекеттік басқаруда ерекше рөл атқарады. Ал демографиялық факторлар мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік дамуының негізгі құрамдас бөлігі болып табылады, - деп хабарлайды «Ұлт ақпарат».
"Соңғы онжылдықта Қазақстан халқының саны 2 миллион 400 мың адамға немесе 15,1% - ға өсті, бұл негізінен табиғи өсіммен қамтамасыз етілді. 1990 жылдары туудың төмен болуына байланысты қазіргі уақытта ел экономикасы жұмысшы кадрлардың тапшылығын бастан кешуде, бұл жалпы демографияға теріс әсер етті. Бұл үрдіс мемлекеттің даму жоспарын жасау кезінде ескерілуі тиіс", - деді сенатор.
Парламентарий жаңа демографиялық бағдарламада жастардың еңбек нарығына тартылуын арттыру, жұмыссыздық деңгейін барынша азайту, денсаулық кепілдіктерін, Еңбек және репродуктивті құқықтарын, жастарды әлеуметтік қолдауды қамтамасыз ету қажеттігін атап өтті.
Сондай-ақ бала тууды қолдау саясатын көрсету, әйелдердің, оның ішінде жас балалары бар көп балалы аналардың, ауыл халқының әлеуетін ашу мүмкіндігін жасау, қолданыстағы заңнаманы біріздендіру маңызды.
Сенатор бұл қадамдар халықтың саны мен олардың бөлінуін, қазіргі және болжамды жас құрылымын және халықтың өсу қарқынын түсіну үшін қажет екенін атап өтті.
Ләззат Сүлеймен бұл бағыттардың барлығын 2030 жылға дейінгі мерзімге әзірленген бірыңғай мемлекеттік демографиялық бағдарламаға біріктіру қажет деп мәлімдеді.
Сонымен қаар Қазақстанда 2028 жылдан бастап ең төменгі кепілді зейнетақыны енгізу ұсынылады.
"Кепілдік берілген" ұғымы бұл жағдайда зейнетақыны Қазақстанның кез келген азаматы алатынын білдіреді, айырмашылық оның мөлшерінде ғана болады.
Еңбек министрлігі сарапшылармен бірлесіп әзірлеген жаңа жоба-қаулы Қазақстанның зейнетақы жүйесін жаңғыртудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасын ұсынады.
Қысқаша айтқанда, ол Президенттің Жарлығымен 2014 жылы бекітілген және содан бері қайта қаралмаған. Кез – келген тұжырымдама-бұл ұзақ мерзімді көзқарас. Орта мерзімді кезең, 3-5 жыл өткеннен кейін, ол шақыртуларды, демографиядағы өзгерістерді ескере отырып, қайта қаралуы тиіс.
Бүгінгі күні бекітілген Қазақстанның зейнетақы жүйесін одан әрі жаңғырту тұжырымдамасында екінші кезеңде базалық зейнетақыдан ең төменгі кепілдендірілген зейнетақыға көшу көзделген.
Минималды кепілдендірілген зейнетақы күнкөріс минимумынан көп болуы мүмкін.
Бүгінгі таңда базалық зейнетақының максималды мөлшеріне шектеулер бар. Еңбек өтілі 30-40 жыл адамдар оны ең жоғары мөлшерде алады, ал оның ең жоғары мөлшері ең төменгі күнкөріс деңгейіне тең, яғни бүгінде 32 668 теңге немесе 76 доллар.
Минималды кепілдендірілген зейнетақы аясында біз бұл зейнетақының максималды мөлшерін шектемеуді ұсынады. Сонда 30 жылдық өтілі бар және 40 жылдық өтілі бар адамның зейнетақысы әртүрлі болады, өйткені 10 жылдық айырмашылық-бұл айтарлықтай мерзім.
10 жылға ұзақ жұмыс істеген қазақстандық ең төменгі күнкөріс деңгейіне қатысты зейнетақыны шартты түрде 20% - ға артық алатын болады.
Жаңа тұжырымдаманың тағы бір ұсынысы – еңбек өтілі жоқ немесе ең аз жұмыс өтілі бар адамдар үшін зейнетақы мөлшерін қайта қарау. Қазір бұл ең төменгі күнкөріс деңгейінің 54% құрайды. Оны ең төменгі күнкөріс деңгейінің 70%-на дейін арттыру ұсынылады, ал адам осы төлемді алуға құқылы зейнетақы жүйесіне қатысу өтілін 10 жылдан 5 жылға дейін төмендетуге ниетті.
Eстeріңізгe сала кeтeйік, Сенат депутаты Ләззат Сүлеймен Қазақстандағы демографиялық даму тұжырымдамасын әзірлеу қажеттігі туралы мәлімдеді. Оның айтуынша, адам капиталының саны мен сапасын ұлттық және өңірлік деңгейде бағалау қазіргі заманғы мемлекеттік басқаруда ерекше рөл атқарады.
1661 рет оқылды
