Фото: qarmaqshy-tany.kz
Бүгінгі таңда республика бойынша 29,9 миллион гектар жер тозған, -деп хабарлайды Ult.kz. Бұл туралы депутат Нұржан Әшімбетов 18 ақпанда Мәжілістің Аграрлық мәселелер жөніндегі комитетінде "топырақты қорғау туралы" заң жобасының таныстырылымында айтты.Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Жерге орналастыру жұмыстары жөніндегі мемлекеттік институтының мәліметіне сүйенген депутат потенциалды топырақ құнарлылығы 17%-ға төмендеді, ал суармалы жерлердегі сортаңды жерлер 35-37%-ға артты. Соның салдарынан ауыл шаруашылығы өнімі төмендеді деп отыр.
"Өткен жылы «Жайылымдар туралы» Заңға жайылымдардың тозу процестерінің алдын алуға, олардың жағдайын түбегейлі және үстірт жақсартуға бағытталған, топырақты қорғау мәселелеріне және жасыл экономика негіздеріне тікелей қатысты нормалар енгізілді. Дегенмен, қазіргі кезде егістік алқаптарының тозуы, олардың гумусының азаюы қайтымсыз қарқын алуда. Айта кетерлігі, Жер және Экологиялық кодекстерде топырақты қорғау саласындағы қатынастарды реттейтін нормалар жалпы сипатта болады, онда топырақты қорғаудың құқықтық тетіктері мен шаралары жоқ", -дейді ол.
Қолданыстағы Жер кодексінде топырақ болып табылатын қоршаған орта объектілеріне (6-баптың 2-тармағы) қатысты арнайы заңнамалар қабылдау көзделген.
"Топырақты қорғауды құқықтық реттеу мен басқаруға кешенді көзқарастың болмауы топырақтың одан әрі деградациялану, биологиялық өнімділіктің төмендеуі және олардың экономикалық және экологиялық міндеттерін орындамау қаупін тудырады", -дейді депутат баяндамасында.
Негізгі заң жобасының мақсаты – топырақты тиімді басқару және қорғау, топырақ құнарлығын сақтау және арттыру, жердің тозуын болдырмау үшін құқықтық базаны құру.
Негізгі заң жобасының ережелері топырақ ресурстарын ұтымды пайдалану, оларды жасылдандыру, жердің нысаналы мақсаты мен топырақ қасиеттеріне байланысты құқықтық режимге сараланған көзқарас, минералды тыңайтқыштар мен пестицидтерді пайдалануды барынша азайту, сондай-ақ топырақты экожүйенің бөлігі ретінде тану қағидаттарына негізделген.
Заң жобасының негізгі мақсаттарына мыналар жатады:
- топырақты қорғау саласындағы мемлекеттік реттеуді қамтамасыз ету.
- олардың жай-күйіндегі келеңсіз өзгерістерді анықтау мақсатында топырақ зерттеулерін және топырақ мониторингін уақтылы жүргізу.
- топырақты қорғау технологияларын қолдануды қамтамасыз ету және топырақты жақсарту, олардың құнарлығын арттыру және бұзылған топырақтарды қалпына келтіру бойынша іс-шараларды жүргізу.
Негізгі бағыттары:
- шаруашылық немесе өзге де қызмет кезінде топырақты, оның ішінде су басудан, батпақтанудан, тұзданудан, сарқылудан, кебуден және тығыздалудан қорғауға қойылатын белгілі талаптарды белгілеу;
- бұзылған топырақтарды қалпына келтіру жөніндегі іс-шараларды реттеу, топырақтың жағдайын жақсарту талаптарын анықтау;
- жергiлiктi мәслихаттар мен әкiмдiктерге топырақ қорғау саласындағы iс-шаралар жоспарын әзiрлеу және бекiту жөнiндегi жаңа өкiлеттiктер беру;
- көрсетілген саладағы ғылыми зерттеулерді реттеу және т.б.
836 рет оқылды
