Фото: Ашық дереккөз
Қазақстандық саясаттанушы Оразғали Селтеев былтырғы парламенттік сайлау шынымен де демократиялық сипатқа ие болғанын айтады. «Саяси монополиясыздандыру және «бір мандатты» механизмді ішінара енгізу нәтижесінде еліміз 2004 жылдан кейін Мәжіліс пен мәслихаттарға алғашқы демократиялық сайлау өткізу мүмкіндігіне ие болды деп айта аламыз» деп жазады ол өзінің Telegram-каналында, деп хабарлайды «Ұлт ақпарат».
Инновациялар партиялар мен парламент пен жергілікті билік орындарындағы орынға үміткерлер арасындағы бәсекелестікті арттырды. Орталық сайлау комиссиясына сайлауға қатысу үшін жеті саяси партия құжаттарын тапсырды, оның ішінде екі жаңа бірлестік – «Байтақ» қазақстандық жасылдар партиясы мен «Республика» партиясы. «Аманат» партиясы, Қазақстан халық партиясы, «Ақ жол» демократиялық партиясы, оппозициялық Жалпыұлттық социал-демократиялық партиясы, «Ауыл» халықтық-демократиялық патриоттық партиясы да өз кандидаттарын ұсынды. Мәжіліс сайлауына қатысу үшін Орталық сайлау комиссиясына ұсынылған партиялық тізімде барлығы 283 кандидат бар. Бір мандатты аумақтық сайлау округтері бойынша 609 кандидат ұсынылды.
Қазақстандық саясаттанушы Данияр Әшімбаев егер бұған дейін Мәжілістің парламенттік шақырылымының елеулі бөлігі көрінсе, мәслихат депутаттары көзге түспейтін тұлғалар болғанын, олардың корпусы облыс басшыларына аса сын көзбен қарамайтын адамдардан жасақталғанын айтады. «Сондықтан Қасым-Жомарт Тоқаев шенеуніктердің халық алдындағы жауапкершілігінің жаңа моделін, депутаттық корпусты қалыптастырудың жаңа моделін, әкімдерді тағайындау мен сайлаудың жаңа қағидаттарын (әкімшілік басшылары – автордың ескертпесі) қалыптастырды. Бұл ретте үкіметтің кадрлық құрамын жаңарту және жаңа адамдарды тарту курсы өтті. Бұл үкіметте, әкімдерде, Конституциялық сотта, жақында ғана жаңартылған Сенатта көрінді», - деп түсіндірді ол өзінің Telegram-арнасында. «Мемлекет басшысының саяси партиялардан алшақтау бағыты, партиялық лауазымдарға шектеу қою және құру талабы жаңа партиялар биліктегі партия бәсекелестік өрісте дауыс алуы керек дегенді білдіреді. Бұған бағдарламалар мен платформалар арқылы емес, халықтың сеніміне ие болатын немесе науқан барысында оған ие болатын нақты атаулар арқылы қол жеткізуге болады», - деп түсіндірді Әшімбаев.
Айта кетейік, бұған дейін Мәжілісте үш партия: биліктегі «Нұр Отан» (кейін «Аманат» деп өзгертілді), Қазақстан халықтық партиясы және «Ақ жол» партиясы өкілдік еткен. Парламенттің төменгі палатасына сайлаудың жаңа моделі енгізілгеннен кейін партиялық фракциялардың саны көбейіп, олардың қатарына «бір мандатты» қосылуы мүмкін болды.
Республика конституциясы бойынша қазіргі үкімет сайланған Мәжіліске дейін отставкаға кетуі керек. Бұған дейін Министрлер кабинеті негізінен биліктегі «Аманат» партиясының өкілдерінен жасақталып келсе, «болашақта үкіметтің құрамына тек көпшілік дауыс алған саяси күштердің өкілдері ғана емес, кіре алады». «Бұл атқарушы билікке бүкіл қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыратын теңгерімді шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді», - деді Тоқаев Қазақстан халқына жолдауында. Осыдан кейін президент барлық негізгі саяси институттарды – президентті, парламентті және үкіметті қайта іске қосу және жаңарту жоспарларын жариялады.
470 рет оқылды
