Фото: adyrna.kz
2024 жылды Қазақстанның сыртқы саясатының жылы деп белгілеуге болады – біздің еліміз бірден алты халықаралық ұйымды басқарады. Қазақстан қандай мәселелерді күн тәртібіне қойып отыр және оның төрағалығымен мемлекетіміз әлемдік саясатқа қандай үлес қоса алады, деп хабарлайды «Ұлт ақпарат».
Биыл Қазақстан алты халықаралық ұйымға төрағалық етеді: Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Түркі мемлекеттері ұйымы, Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес, Ұжымдық қауіпсіздік шарты ұйымы, Ислам Азық-түлік қауіпсіздігі ұйымы және Халықаралық Аралды құтқару қоры. Қазіргі уақытта бұл ұйымдардың халықаралық күн тәртібін қалыптастыруға ықпалы зор. Сонымен қатар, олардың әрқайсысының тарихында Қазақстан формацияның бастауында тұрды, ал кейбіреулерінде құрудың бастамашысы болды.
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Қазақстан стратегиялық зерттеулер институты, Еуропа және американдық зерттеулер бөлімінің жетекші сарапшысы Мирас Жиенбаевтың айтуынша, 2024 жылы жаһандық сайлау циклінің басталуы сайлаудың орталық элементі болады.
«Мұндай жағдайларда көпір салуға бағытталған дипломатиялық үдерістердің маңызы арта түседі. Қазақстан бірнеше негізгі халықаралық ұйымдарға төрағалық ету кезеңіне аяқ басып отыр, бұл қазақстандық дипломатияның ерекшелігіне айналады», – деп санайды сарапшы.
Сонымен қатар, биыл Шанхай ынтымақтастық ұйымындағы Экология жылы болып отыр. Қазақстан ШЫҰ-ның негізін қалаушылардың бірі және оның локомотивтерінің бірі. Қазіргі уақытта ШЫҰ аймағындағы халық саны әлем халқының жартысына жуығын құрайды, оның кеңістігі жер шарының төрттен бір бөлігін алып жатыр, жалпы ішкі жалпы өнімі 23 триллион доллардан асады. Сонымен қатар, қатысушылар саны үнемі кеңейіп келеді. Сарапшылардың пікірінше, дүниежүзілік қауымдастықтың ұйымға деген қызығушылығы, соның ішінде халықаралық жағдайдың шиеленісуі аясында артты.
«Біз Таяу Шығыстағы, Солтүстік Африкадағы, Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Азиядағы елдердің бүгінде ШЫҰ отбасына қосылуға ұмтылып, бізге қалай белсенді түрде хабарласып жатқанын көріп отырмыз», – деді Бас хатшы Чжан Мин ШЫҰ күніне арналған салтанатты қабылдауда.
ШЫҰ Қазақстан, Үндістан, Иран, Қытай, Қырғызстан, Пәкістан, Ресей, Тәжікстан және Өзбекстан сияқты мемлекеттерден тұрады. Ауғанстан, Беларусь және Моңғолия бақылаушылар болып табылады. Ал 2023 жылы бес мемлекет «ШЫҰ отбасына» диалог бойынша серіктес ретінде қосылды, соның ішінде Бахрейн, Кувейт, Мальдив аралдары, Мьянма және Біріккен Араб Әмірліктері.
Қазақстан 2023 жылдың шілдесінде Шанхай ынтымақтастық ұйымына төрағалық етті және оны 2024 жылдың маусымына дейін басқарады.
ШЫҰ төрағалығын қабылдау барысында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанның ұйымға төрағалығының басымдықтарымен таныстырды.
Қазақстанның ШЫҰ-ға төрағалығының назары да «зұлымдықтың үш күшімен» күресу болып қала бермек: трансұлттық ұйымдасқан қылмыс, есірткі бизнесі және киберқылмыс. Басқа салалар сияқты – сауда кедергілерін жою, бірлескен кәсіпорындарды іске қосу, транзиттік-көліктік мүмкіндіктер мен энергетикалық ынтымақтастықты дамыту болып отыр.
476 рет оқылды
