Барлығы табиғатқа деген сүйіспеншіліктен басталды. 2021 жылы Данияр Крекешев көгалдандыруға деген ынтасын одан әрі дамытып, After компаниясын құрды. Кәсіби ғана емес, шығармашылық тұрғыдан да дами отырып, After жай ғана абаттандыру және көгалдандыру компаниясы ғана емес, қоршаған ортаны кәсіби безендіретін нағыз көгалдандырушыға айналды.
Қазір After — бұл үлкен тәжірибесі бар мамандардың шығармашылық бірлестігі. Бірнеше жыл ішінде 10 жоба жүзеге асырылды, сондай-ақ олардың әрқайсысы — шындыққа айналған ерекше жасыл симфония. Компанияның негізгі бағыттары — дендрология, ландшафтық дизайн және абаттандыру.
Бұл материалда негізін қалаушы Данияр Крекешев Қазақстандағы көгалдандыруды дамытуға деген көзқарасн бөліседі, сонымен қатар өз командасының жетістіктері туралы әңгімелейді.
- Данияр, компанияңыздың бәсекелестерден басты айырмашылығы неде?
- Біздің команда әр жобаға инновациялық технологияларды енгізуде. Отырғызу және қазу технологиясына ерекше көзқарас, субстраттар мен стерильді топырақты пайдалану — табысты жасыл оазистердің құпиясы. Біз жай ғана бақтар жасамаймыз, өсімдіктеріміздің болашағын жасаймыз. Біздің ерекшелігіміз — кадрлар, жұмысты ұйымдастыру және орындау процесінде тәсіл технологиясы. Біз жаңа велосипед ойлап таппаймыз, біздің велосипедіміз біз енгізген жаңартулармен жақсырақ жүреді.
- Ал қазіргі даму кезеңінде команда қандай миссияны ұстанады?
- After мақсаты — кеңістікті безендіру ғана емес, сонымен қатар қалалардың микроклиматына жағымды әсер ете отырып, экожүйені қолдау. Өндірістік базаны құру: тәлімбақтар, мектептер, өсімдіктерге арналған жылыжайлар. Нарықта білікті және салауатты бәсекелестік құруға ұмтыламыз. Біз жобалау, көгалдандыру және абаттандыру, сондай-ақ жасыл желектерді күтіп ұстау сияқты қызметтерді ұсынамыз. Яғни сараптамалық кеңестерден бастап мастер-класстарды өткізуге және күтімнің күнтізбелік кестесін әзірлеуге дейін біз әр кезеңде сапалы қызмет көрсетеміз — бұл біздің миссиямыз.
- Жобаларыңыз туралы айтып беріңізші, неден бастадыңыз?
- Бастапқыда бұл көбінесе дизайнға емес, күтімге мұқтаж жеке секторлар болды. Былайша айтқанда, оқиғаның басы. Болашақта өсу мен тәжірибе шекараны кеңейтуді, құрылыс нарығына көшуді талап етті. Атап өтуге болатын маңызды жобалар: «Қазақстан» спорт орталығы, «Мереке» саябағы, «Алау» Бизнес-орталығы. Олардың барлығы мемлекеттік стратегиялық маңызға ие және, әрине, мұндай жобалармен жұмыс істеу жауапкершіліктің ерекше деңгейі. Бұл бүкіл команда үшін бірегей тәжірибе болды.
- Ең қызықты жоба туралы әңгімемен бөлісесіз бе?
- Бір жеке телім біздің командалық рухымызды біріктірді. Бұл жоба ескі альбом сияқты тұтынушының бүкіл өмір тарихын көрсетті. Жобаны орындау кезінде біз осы аумаққа қоныстанғысы келген тапсырыс берушінің өмірінің барлық себептері мен философиясын ескеруіміз керек еді. Осы жобаның бір ерекшелігі — аумақ ішінде үш үй тұр: тапсырыс берушінің балалық шағы өткен ескі кірпіштен жасалған үй, екі қабатты коттедж, тас қасбеті бар заманауи шыны панорамалық пентхаус.
Бұл жерде ерекше болған керемет күн батуы мен таңды бірінші орынға қою арқылы жоба жасау маңызды болды. Таулар, орман, көлдер — көлеңкелер ойыны қажет болды. Бірақ бұл көлеңкемен нағыз күреске айналды: әр күннің батуын оның көлеңкелерімен есте сақтап, төбелерден, ағаштардан бастап салмағы бес тонналық тастарға дейін бәрін бұруға керек етті. Мұның бәрі екпелердің өсу перспективасымен! Жоба күрделі, бірақ қызықты болып шықты, шын мәнінде, біздің команда сол кезде соғылды!
- Данияр, Қазақстандағы ландшафттық дизайн мен урбанистиканың жағдайын қалай бағалайсыз?
- Бес балдық жүйемен бағаланса, онда 2,5. Мен абаттандыру және қала құрылысының барлық негіздерін қамтитын «Орман шаруашылығы» мамандығы бойынша оқытушы болып жұмыс істеген тәжірибем болды және жұмыс барысында осы саладағы бірқатар мәселелермен бетпе-бет келдім. Біріншіден, студенттердің қабылданбауына байланысты мамандықтың өзі таратылды. Себебі, білім беруде бизнес бағытының жоқтығы, яғни үміткерлердің көпшілігінің болашақ жұмысы туралы түсініктері тар, тек орманда мемлекеттік қызмет ретінде қарастырады. Осы кезеңде білікті кадрларды жоғалтып жатырмыз. Екіншіден, жалпы өндірісте өндірістік базалар — тәлімбақтар, мектептер және жылыжайлар жетіспейді. Үшіншіден, қалаларда жасыл желектерді күтіп-баптау қызметтері жоқ. Күтіммен гүл өсірушілер, агрономдар, бағбандар айналысады, бірақ дендрологтар емес, сондықтан көгалдандыруда салауатты бәсекелестік жоқ.
- Мүмкін мәселе ландшафттық дизайнға сұраныстың жоқтығына байланысты шығар, әлде мәселенің себебі әлдеқайда тереңде ме?
- Ландшафтық дизайн өте қажет, бірақ әлі түсінілмеген және оның көптеген себептері бар: халықтың эстетикасын дамыту, экологияның жағдайы және, әрине, осы саланы ұстауға қаржы керек. Бірақ, нарық көрсеткендей, ландшафтық дизайнның танымалдығы артып келеді, бұл мәселелер уақыт өте келе шешілетінін білдіреді.
- Еуропадағы ландшафтық дизайнның дамуы қазақстандық тәжірибеден қаншалықты ерекшеленеді?
- Климатпен, басқа да нәрселермен ерекшеленеді. Еуропада ландшафтық дизайнның тарихы әлдеқайда ертерек басталды, уақыт өте келе ол қолөнер ретінде игерілді. Қазақстандық нарық әлі де алыпсатар екенін, ал Еуропа — өндіруші екенін түсіну маңызды. Қазіргі уақытта жасыл материал бізге Польшадан, Ресейден әкелінеді, бірақ мұның бәрі — интродукциялар, яғни біздің жерде бұрын өспеген зат. Оның жақсы жақтары: оның жабық тамыр жүйесі бар, бұл отырғызу мерзімін ұзартуға, сүңгуге, сабақта қалыптауға мүмкіндік береді. Қазақстанда мұндай өнім өндірілмейді.
- Данияр, сіздің ойыңызша, бүгінде елімізде ландшафттық дизайн белсенді түрде дами бастауы үшін қандай шаралар қабылдау қажет?
- Бастапқыда құрылыс салушыларды қабылдау мен күтімге қаржы бөлуге міндеттеу керек, ал әкімдікке үй және үй маңындағы аумақты көгалдандырудың дұрыс жарғысын жасау керек деп ойлаймын. Мемлекеттің, бизнестің және азаматтардың бірлескен күш-жігерімен ғана осы жайды өзгертуге болады.
- Данияр, осындай қызықты сұхбат үшін және компанияның жобалары мен даму жолдары туралы құнды әңгімелеріңіз үшін рахмет!
- Қызығушылық танытқаныңыз үшін рахмет!