Фото: malim.kz
Мектепте сапалы білім алу – әрбір қазақ баласының құқығы. Үкімет білім беруді дамыту бойынша шаралар қабылдауда. Мектеп жүйесіндегі өзгерістер 2024 жылға жоспарланған, – деп хабарлайды «Ұлт ақпарат».
Қазақстан Үкіметі мектепке дейінгі тәрбие мен білім берудің (МБО) қолжетімділігін кеңейту бойынша жұмысты жалғастыруда. Мектепке дейінгі мекемелер ұлттық ұғымды енгізуде: қазақ тілін барлық жас топтарында оқыту; балалар әдебиеті мен ауызша халық шығармашылығы арқылы қазақ мәдениетінің мұрагерлігі; цифрлық дамытушылық мазмұнды кеңейту: мультфильмдер, ұлттық құндылықтар туралы оқу-әдістемелік кешендер, т.б.
2024 оқу жылының басынан бастап бастауыш білім берудің үлгілік оқу бағдарламаларына өзгерістер енгізілді: 2022 жылдан бастап «Көркем жұмыс» пәнін «Бейнелеу өнері» және «Еңбек тәрбиесі» деп бөлу басталды. 2024 жылы бұл бөлу үшінші сыныптарға әсер етеді. «Көркем еңбек» бар сыныптарда сағат саны 2 есеге – 68 сағаттан 34 сағатқа қысқартылады. «Бейнелеу өнері» және «Еңбекке баулу» сағаттары 67 сағаттан 101 сағатқа дейін ұлғайтылады. жыл. Жаратылыстану пәнінен сабақ сағаттары қысқарады: 203 сағаттың орнына 169 сағат болды.
Оқу процесін ұйымдастыруға кейбір өзгерістер енгізілді: Қазақстан Республикасының бастауыш мектептерге арналған мемлекеттік жалпыға міндетті бастауыш білім стандартына сәйкес оқу жылының ұзақтығы қысқартылды: 1-сынып оқушылары 33 апта оқиды (бұрын). 35 апта), 2–4 сыныптарда – 34 апта (бұрын 36 апта). Күнтізбелік жылдағы демалыс 115 күнді, оқу жылында күзде, қыста және көктемде кемінде 25 күнді құрайды. Бірінші сынып оқушылары үшінші тоқсанда қосымша апталық демалыс алуға құқылы. 1-сыныпта үй тапсырмасы жоқ. 2-сыныпта үй тапсырмасын орындау 50 минуттан, 3-4-сыныптарда 70 минуттан аспауы керек.
Қазақстан Республикасының Базалық білім беру стандартында атап көрсетілгендей, қалыптастырушы және жиынтық бағалау арқылы оқу жетістіктерін бағалау 2-сыныптан басталады. Студенттердің оқу жетістіктерінің деңгейін өлшеу үшін белгілі бір бөлім/қиындық тақырып бойынша білім алушылардың оқу жетістіктерін қадағалау негізінде әрбір оқу пәні бойынша оқу жоспарында берілген оқу мақсаттары жүйесіне сәйкес білімді бағалау критерийлері қолданылады.
«Жайлы мектептер» ұлттық жобасы аясында бастауыш мектептер үшін жеке блок, мектепалды даярлық сыныптары мен 1-4 сыныптар үшін жеке спорт залдары бар жаңа ғимараттар салынуда. Ыңғайлы оқу оқушылардың білім деңгейіне әсер етеді.
Орта білім берудің өзгерістері мен ерекшеліктері Білім сапасын одан әрі арттыру үшін бес негізгі бағыт бойынша жұмыстар жүргізілуде. Атап айтқанда басшылардың кадрлық резервін қалыптастыру; ХХІ ғасыр құзыреттерін дамыту үшін оқу бағдарламаларын жаңарту; ауыл мектептеріне қолдау көрсету; мұғалімдерді даярлау және олардың біліктілігін арттыру; жаңа мектептер салу және бұрыннан барларын жөндеу және т.б.
Осының барлығы Қазақстан Республикасының мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беруді дамытудың 2023–2029 жылдарға арналған тұжырымдамасында көрсетілген.
Негізгі орта білім берудің базалық мазмұны қазақ, орыс және шет тілдерін дамытуға бағытталған үш тілде білім беру саясаты шеңберінде, сонымен қатар этностардың оқыту тілінде, ана тілі мен әдебиетінде білім беретін білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
2024–2025 жылдары 5–9-сыныптарға мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізу жоспарлануда: 5–8-сыныптардағы «Жол жүру ережесі» оқу курсы әр сыныпта 10 сағаттан (сынып сағатында және сабақтан тыс уақытта) оқытылады. Қала мектептерінде 24 адам және одан да көп болса, сынып екі топқа бөлінеді, ауылдық мектептерде – 20 және одан да көп адам келесі пәндер бойынша: қазақ тілінде оқытатын сыныптарда қазақ тілі мен әдебиеті, шет тілі. Орыс тілі мен әдебиеті сабағында орыс емес тілде оқытатын сыныптарда екі топқа бөлуге рұқсат етіледі. Толық санына қарамастан, бейнелеу өнері сабағында сыныптар қыздар және ұлдар болып бөлінеді.
Оқу жылының ұзақтығы Стандарттарға сәйкес 34 аптаны құрайды. Демалыс уақыты – кемінде 115 күн, оқу жылында – кемінде 25 күн. 5-6-сыныптарда апталық ең жоғары оқу жүктемесі 30,5 сағат, 7-сыныпта – 33,5 сағат, 8-сыныпта – 34,5 сағат, 9-11 сыныптарда – 36 сағаттан аспайды. Министрлік 2024 жылы оқулықтарды цифрландыруды аяқтап, электронды форматқа толығымен көшіруге уәде беріп отыр. Елорда мектептері электронды оқулықтармен 100% қамтамасыз етілген, деп хабарлайды ҚР Білім министрлігінің баспасөз қызметі.
2018 жылдан бері Қазақстанда туу көрсеткіші өсті (2022 жылдан басқа), деп жазады Ұлттық статистика бюросы. 2023 жылы 380 мың бала бірінші сыныпқа барды, барлығы 3,5 миллион оқушы сыныптардың толып кетуі, үш ауысымда оқыту және мектептердің апаттылығы мәселесін шешуде. 2024–2026 жылдары «Жайлы мектептер» жобасына сәйкес, Үкімет қаулысына енгізілген өзгерістер мен толықтыруларға сәйкес, 740 мың орындық (екі ауысыммен оқытатын) 369 мектеп салынуы тиіс, деп атап өтті тиісті министрлік.
2023–2024 оқу жылында 1000 пән кабинетін ашу жоспарланған. Қосымша 749 кеңсе сатып алынады, деп уәде берді министрлік. 400 мыңнан астам бала материалдық көмекке мұқтаж, деп хабарлайды ҚР Білім министрлігі. Осы мәселелерді шешу үшін арнайы Жалпыға бірдей білім беру қоры құрылып, оған аз қамтылған отбасы балаларына мектеп формасы мен керек-жарақтарын сатып алуға қаражат бөлінді. 2023 жылы бір студентке берілетін көмектің ең төменгі мөлшері ең төменгі күнкөріс деңгейінен (40 567 теңге) кем болмады. 2024 жылы ол 43 407 теңгеге дейін өсті.
Әр бағытта білім сапасы артып келеді. Бұл тек бағдарламадағы өзгерістер, мұғалімдердің біліктілігі ғана емес, сонымен қатар қаржылық көмек пен қолайлы оқу жағдайлары. Қазақстандағы жаңа білім беру жүйесі мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын және оқу ыңғайлылығын арттыруға бағытталған. Ең бастысы оқушының есте сақтайтын ақпарат көлемі емес, сыни тұрғыдан ойлауын дамыту, фактілерді салыстыру және талдай білу маңызды.
990 рет оқылды
