29 қыр, 2018 сағат 20:49

Баян-Өлгейде қазақ батырына ескерткіш қойылды

Қазақ-жоңғар соғыстары мен қазақ-қытай қатынасы кезінде ерлігімен және дипломатиялық қабілетімен көзге түскен Қожаберген батыр Жәнібекұлына Моңғолияның Баян-Өлгей аймағының орталығында ескерткіш қойылды. Бұл туралы Халықаралық Түркі академиясының баспасөз қызметі хабарлады.

Мүсін батырдың 320 жылдық мерейтойына орай жасалған. Тұғырынан бастап, ұстаған туының ұшына дейінгі биіктігі 7 метр болатын ескерткіш Ұланбатыр қаласында, батыр ұрпақтарының қаржысына жасалған. Ескерткішке Өлгей қаласының әкімдігі арнайы жер телімін бөлді. 

Ескерткіштің ашылу салтанатына аймақ басшысы Ғылымхан Айып, аймақтық құрылтай басшысы Бауыржан Дәлелұлы, зиялы қауым өкілдері, Қазақстаннан барған батыр ұрпақтары мен жергілікті тұрғындар қатысты. Еңселі ескерткішке «Қожаберген батыр Жәнібекұлы - 320 жыл»  деп жазылған.

Ұйымдастырушылар болашақта ескерткіштің қос қапталына батырдың жоңғар ханзадасы Әмірсанамен бірге қытайға қарсы жүргізген жорықтары жайлы архивте сақталған  құжаттардан үзінділер жазылған тақта орнатуды жоспарлап отыр. Архивтерден, әсіресе Қытайдағы Цин патшалығының орталық архивінен Қожаберген батыр Жәнібекұлы мен Әмірсананың 1756-57 жылдары бірге жүргені, Аягөз өңірінде болған қазақ-қытай шайқасынан соң Цин империясының әскерлеріне қарсы тізе қоса күрес жүргізгені, кейін Қожаберген батырдың Қазақ хандығы мен Қытайдың арасындағы сауда-саттықта белсенді рөл атқарғаны туралы деректер табылған.

Биыл батырдың туғанына 320 жыл толып отыр. Осыған орай Моңғолияда басталған  шара Астанада жалғасып, 19 қазанда ҚР Қорғаныс министрлігі Әскери-тарихи музейі мен Ш.Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты бірлесіп, батырға арналған халықаралық конференция өткізуді жоспарлап отыр. Батырдың шапанын ұрпақтары биыл Әскери-тарихи музейіне тапсырса, жорықта ұстаған туы Моңғолияның Баян-Өлгей аймағындағы ұрпақтарының қолында сақтаулы.