18 шіл, 2024 сағат 13:50

Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесінің негізгі артықшылықтары

 

Фото: ernur.kz

Өткен жылдың қорытындысы бойынша Қазақстанда жоғары білім құны 13,9%-ға өсті. Finprom.kz порталының айтуы бойынша оқу ақысы әсіресе елордалық университеттерде қымбаттады. Елімізде әлемнің көптеген елдерінде жоғары білікті мамандарды даярлау үшін жастарға жеңілдетілген кредит беру бойынша Мемлекеттік бағдарламалар жұмыс істейді. Сонымен қатар, елімізде үкіметтен бөлінетін гранттар және Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі (МБЖЖ) бар. МБЖЖ бағдарламасына банктер мен өмірді сақтандыру компаниялары (ӨСК) арқылы қатысуға болады. Осы орайда Ult.kz тілшісі бағдарламаның артықшылықтарын Nomad Life өмірді сақтандыру компаниясының Nomad Bolashaq өнімінің мысал ретінде қарастырып көрді.

2022 жылы Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі өмірді сақтандыру компанияларына өз клиенттеріне мемлекеттің қатысуымен жинақтаушы өнімді ұсынуға мүмкіндік беретін қаулы қабылдады.  

«МБЖЖ кез келген азамат/азаматша баласына Қазақстанда немесе шетелде кәсіптік және жоғары білім алу үшін төлеуге жеткілікті қаражат жинауға мүмкіндік береді. Азамат ақшалай қаражатты жинақтайды, сол жинаққа бірнеше жылдар бойы Қазақстан Республикасының Үкіметі мен сақтандырушы сыйақылары қосылады», - деп түсіндірді «Nomad Life «ӨСК» АҚ баспасөз хатшысы Мұхамед Бағдатұлы.

Жинақтау валютасы 

МБЖЖ бағдарламасы шеңберінде теңгемен және шетел валютасымен жинақтауға болады. Биржадағы құбылмалылық және жыл сайынғы инфляция долларлық жинақтарды ыңғайлы етеді. Сондықтан Nomad Life-тың Nomad Bolashaq өнімі үшін долларлық жинақтарды таңдады. Клиенттер теңгемен қаражат салады, оны ӨСК Ұлттық банктің бағамы бойынша қайта есептейді. Төлемдер реттеушінің бағамы бойынша доллардан теңгеге қайта есептеледі.   

Пайыздар 

МБЖЖ өмірді білім беру жинақтаушы сақтандыру шартын жасасу арқылы ата-аналар сақтандыру ұйымы есептейтін инвестициялық табысқа қосымша жылдық 5-7% мөлшерінде мемлекет сыйлықақысын ала отырып, өз балаларын оқытуға жинай алады. 

«Біздің компанияда адам АҚШ долларымен индекстелген салым валютасын тіркей алады. Жылдық табыстылық 11,1% дейін доллармен есептеледі. Бірақ, бәрі жинақтау сомасы мен мерзіміне байланысты.», - «Nomad Life «ӨСК» АҚ баспасөз хатшысы Мұхамед Бағдатұлы деп түсіндірді.

Мысалы, егер сіз бес жылдық және 10 мың АҚШ доллары көлеміндегі полисті сатып алсаңыз, келісімшарт аяқталғаннан кейін 14 907 АҚШ долларын аласыз. Егер сіз 10 жылдық және 10 мың АҚШ доллары көлеміндегі полисті сатып алсаңыз, келісімшарт аяқталғаннан кейін сіз 22 066 АҚШ долларын аласыз. Егер сіз 15 жылдық полисті және 10 мың АҚШ долларын сатып алсаңыз, келісімшарт аяқталғаннан кейін сіз 30 823 АҚШ долларын аласыз.

Мемлекет кепілдігі 

 

Форс-мажорлық жағдайлар әлемнің кез келген елінің қаржы нарығында орын алуы әбден мүмкін. Сондықтан Қазақстанда Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры жұмыс істейді. Бұл ұйымның негізгі міндеттері-сақтанушының құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау, сақтандыру ұйымы лицензиясынан айырылған жағдайда сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру. Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры МБЖЖ бағдарламасы бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруға кепілдік беретін Қазақстан Республикасының аумағындағы жалғыз ұйым. 

Төлемдер  

Грант алған кезде мемлекет сыйлықақысын сақтай отырып, жинақтардың барлық сомасы төленеді. Егер бала білім беру грантын алса, онда сақтанушы инвестициялық кірісті және мемлекеттің есептелген сыйлықақысын ескере отырып, сақтандыру төлемін өзінің банктік шотына ала алады, шарттың қолданылу мерзімін ұзарта алады және сақтандыру төлемін білім берудің басқа деңгейлерінің білім беру қызметтерін төлеуге жібере алады, сатып алу сомасын инвестициялық кірісті және мемлекеттің сыйлықақысын ескере отырып, басқа баланың пайдасына жасалатын сақтандыру шартын төлеуге аудара алады. 

Салықтық жеңілдік 

Ата-ана үшін тағы бір жеңілдік – сақтандыру жарналарын енгізу кезіндегі салық жеңілдіктері (жұмыс беруші жеке табыс салығын есептеу кезінде 320 АЕК шегінде) және сақтандыру сомасын төлеу кезінде салықтан босату. Ол үшін ӨСК клиенті кадр бөліміне сақтандырушымен келісімді ұсынуы жеткілікті.