Мемлекет басшысының әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары нарығындағы жағдайды тұрақтандыру бойынша шаралар қабылдау жөніндегі тапсырмасын орындау шеңберінде бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі ӘМАТ өндірушілерімен кездесулер сессиясын жалғастыруда. 24 маусымда онлайн форматта жұмыртқа өндірушілер қауымдастығы, Қазақстанның Құс өсірушілер одағы және еліміздің ірі құс фабрикалары өкілдерімен кездесу өтті.
Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі мен жұмыртқа өндірушілер қауымдастығы монополияға қарсы комплаенсті дайындау бойынша ауқымды жұмыс жүргізгенін және
Қауымдастық президенті Максим Божконың айтуынша оған жақын арада қауымдастықтың барлық қатысушылары қол қоятын болады.
Тауық жұмыртқаларын өндіру нарығы өте бәсекелі, Қазақстанда жұмыс істеп тұрған көптеген отандық құс фабрикаларынан басқа ресейлік өндірушілердің өнімдері ұсынылған.
Максим Божконың сөзіне сенсек, мамырдан бастап және жаз бойы сұраныс төмендеген кезде жұмыртқалар өзіндік құнынан төмен сатылады.
Құс фабрикалары өндірісті тоқтата алмайды, бұл жыл бойы шамамен 2 жыл өмір сүретін тауықтарды ұстауға тікелей байланысты.
- Қазір жұмыртқаның өзіндік құны 30 теңгені құрайды, ал екі апта бұрын фабрикадан сату бағасы 17-ге дейін жетті, – дейді ол. – Жазда өндірушілер шығынға ұшырайды, басқа маусымдарда оларды өтейді және жұмыртқа бағасы өседі. Иә, өткен жылдың желтоқсан айында бағаның күрт өсуі ерекше болды, біз оның құстардың өлуіне байланысты нарықтағы жұмыртқаның тапшылығына, жем-шөптің қымбаттауына байланысты жұмыртқа өндірісінің өзіндік құнының күрт өсуіне және АШМ-ден қолдау шараларының 2 есе қысқаруына байланысты екенін бірнеше рет мәлімдедік.
Жұмыртқаға ішкі сұраныстың жазғы құлдырауы Ресейден сұр импорттың демпингтік бағамен ағынымен күрделене түседі, мұнда тұтынудың маусымдық төмендеуімен жағдай ұқсас.
Жұмыртқалар ұсақ кәсіпкерлер, базардағы көтерме саудагерлер арқылы сатылады, шекара арқылы салық немесе ҚҚС төлемей тасымалданады.
Осылайша, қауымдастық президентінің айтуынша, олар қазақстандық құс фабрикаларына жұмыртқа өзіндік құнынан төмен және салық төлемей сату арқылы адал емес бәсеке тудыруда.
Қауымдастық өкілдері тауық жұмыртқасы бағасының құбылмалылығына қарсы күрес шаралары бойынша өз ұсыныстарын айтты.
Құс фабрикалары жазда аз шығын әкелуі үшін экспорттық нарықтарды ашу керек.Әңгіме Қытай жайында, бұл - ең ауқымды тұтыну нарығы.
Күзде азық сатып алу үшін жарты жылға немесе бір жылға банк кепілдігінсіз, сатып алынатын астықтың кепілімен мемлекеттен айналым қаражатына құс фабрикаларының қол жеткізуі.
– Жемшөп компоненттеріне, атап айтқанда, бидайға астық жинау кезінде, яғни қыркүйек-қазан айларында болады, - деп атап өтті Максим Божко. - Егер құс фабрикалары азықты жарты жылға немесе бір жылға алдын ала сатып ала алатын болса, онда азықты төмен бағамен сатып алу есебінен өз құнын бекітіп, жұмыртқа бағасын төмендете алар еді. Жыл сайын біз мемлекеттен құс фабрикаларына жем-шөп сатып алу үшін айналым қаражатын бөлу мүмкіндігін қарастыруды сұраймыз, бірақ әзірге нәтиже болмады. Бұл жұмыс схемасы және оны құс фабрикаларына пайызбен айналым капиталын беру ретінде іске асыруға болады.
Құстарды құс тұмауынан вакцинациялауды мемлекеттік субсидиялау.
Бұл инфекция, құс өсірушілердің мәліметтері бойынша Қазақстанда алдағы жылдары болады және құс фабрикалары бүгінде барлық тауықтарды өз есебінен вакцинациялайды, дегенмен Максим Божконың айтуынша, заңнамада үй жануарларын құс тұмауы сияқты қауіпті аурулардан қорғау бойынша мемлекеттің міндеттемелері бар.
– Өткен жылдың қараша айынан бастап біз АШМ-де тауықтарды құс тұмауынан вакцинациялауды субсидиялау мәселесін көтеріп жатырмыз, бірақ әзірге нәтиже болмады. Егер вакцинация мемлекет есебінен жүргізілсе, бұл өзіндік құнын азайтуға мүмкіндік береді, – деп атап өтті қауымдастық президенті.
Тауық жұмыртқасын өндіруге субсидияны бұрынғы деңгейге қайтару.
Жұмыртқа бағасының өсуінің үш маңызды себептерінің бірі – субсидиялардың қысқаруы болып табылады, оларды 2020 жылға дейін құс фабрикалары мемлекеттен жұмыртқаға 3 теңге мөлшерінде алды, ал 2020 жылы екі есеге қысқартылды. Құс өсірушілердің айтуынша, 2022 жылдан бастап тауық жұмыртқасын өндіруге арналған мемлекеттік субсидияны толығымен алып тастау жоспарлануда.
– Біз субсидияларды қалдыруды және оларды құс фабрикаларының өндіріс көлеміне қарамастан 2020 жылға дейінгі деңгейге қайтаруды сұраймыз. Егер мемлекеттік субсидиялар жойылса, бұл өнім бағасының өсуіне әкеледі. Зауыттар шығынмен жұмыс істей алмайды, – деп қорытындылады Максим Божко.
Сондай-ақ, жұмыртқа өндірушілері С1 жұмыртқасын С2-ге ауыстыру арқылы әлеуметтік маңызы бар өнімдер себетін қайта қарауды ұсынады.
С2 мен С1 арасындағы айырмашылық 10% аз салмақ (шамамен 5-10 грамм), бірақ сапасында ешқандай айырмашылық жоқ. Бұл жағдайда C2 жұмыртқасы C1 жұмыртқасынан 20% арзан.
Егер Үкімет құс фабрикаларының әлеуметтік қоржындағы С1 жұмыртқасын С2 жұмыртқасына ауыстыру ұсыныстарымен келіссе, онда өндірушілер бір жылға С2 бағасын ондаған теңгеге 360 тг деңгейінде бекітуге дайын.
Кездесу қорытындысы бойынша қатысушылар жұмыртқа өндірушілер қауымдастығы мен Қазақстанның Құс өсірушілер одағы мемлекет басшысы үшін әлеуметтік маңызы бар өнімдер нарығындағы жағдайды тұрақтандыру бойынша ұсыныстар әзірлеу бойынша жүргізіліп жатқан жұмыс шеңберінде агенттікте қаралатын барлық қажетті есептеулермен тауық жұмыртқасы бағасының құбылмалылығын төмендету бойынша ұсыныстарды дайындап, АЗРК-ға жібереді деп келісті.
886 рет оқылды
