Фото: informburo.kz
Қазақстан Республикасындағы қоғамдық бiрлестiктер – заңға қайшы келмейтiн ортақ мақсаттарға жету үшiн ерiктi негiзде құрылған, қоғамдық бiрлестiктердiң мүшелерi (қатысушылары) берген мүлiкке құқығы жоқ саяси партиялар, кәсiподақтар және азаматтардың өзге де бiрлестiктерi мүшелік жарнаны қоса алғанда, оларды осы бірлестіктерге. Ult.kz тілшісі анықтағандай, олар мүше (қатысушы) ретiнде қатысатын қоғамдық бiрлестiктердiң мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi, ал бұл бiрлестiктер өз мүшелерiнiң мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi.
Қоғамдық бірлестіктер құрылтай жиналысын (съезін, конференциясын) шақыратын, оның жарғысы қабылданатын және олардың органдары құрылатын кемінде 10 адамнан тұратын Қазақстан Республикасы азаматтары тобының бастамасы бойынша құрылады.
Азаматтардың қоғамдық бірлестіктер құру құқығы тікелей жеке тұлғалардың бірлестігі арқылы да, заңды тұлғалар – қоғамдық бірлестіктер арқылы да жүзеге асырылады.
Жергілікті қоғамдық бірлестіктерді, филиалдар мен өкілдіктерді мемлекеттік тіркеуді аумақтық әділет органдары жүзеге асырады.
Қоғамдық бiрлестiктiң заңды тұлға ретiнде құқық қабiлеттiлiгi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен тiркелген кезден бастап туындайды.
Қоғамдық бірлестіктердің Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өз рәміздері (Туы, Әнұраны, Елтаңбасы, вымпелдері, төсбелгілері) болуы мүмкін. Қоғамдық бірлестіктің рәміздерінің сипаттамасы мен эскиздері жарғыда бекітілген.
Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынған объектілерді қоспағанда, оның жарғысында көзделген қызметін материалдық қамтамасыз ету үшін қажетті объектілер қоғамдық бірлестіктің мүлкі болып табылады.
Қоғамдық бірлестіктің мүлкі кіру жарналары мен мүшелік жарналардан, егер оларды төлеу жарғыда көзделген болса, ерікті жарналар мен қайырымдылықтардан, жарғыға сәйкес дәрістер, көрмелер, спорттық және өзге де іс-шараларды өткізуден түскен түсімдерден, өндірістен түскен кірістерден және Қазақстан Республикасының заң актілерімен тыйым салынбаған басқа да шаруашылық қызмет түрлері, кірістер.
Қоғамдық бірлестіктер мен мекемелер осы ұйымдар туралы заңнамалық актілерге сәйкес өздерінің құрылымдық бөлімшелерін құра алады.
Қоғамдық бiрлестiктi қайта ұйымдастыру (қосу, қосылу, бөлу, бөлiну, қайта құру) оның жарғысында және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен қоғамдық бiрлестiк органының шешiмi бойынша жүзеге асырылады.
Қоғамдық бiрлестiктi тарату Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген негiздер мен тәртiппен жүзеге асырылады.
Қоғамдық бірлестік Қазақстан Республикасының заңнамасына және қоғамдық бірлестіктің құрылтай құжаттарына сәйкес мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органға және мемлекеттік кірістер органдарына, құрылтайшылар мен өзге де тұлғаларға өз қызметі туралы ақпаратты береді.
Қоғамдық бірлестік жыл сайын 31 наурызға дейін үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл саласындағы уәкілетті органға өз қызметі туралы, оның ішінде құрылтайшылары (қатысушылары), мүліктің құрамы, қалыптасу көздері және ақшаны жұмсау бағыттары туралы мәліметтерді ұсынады. үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл саласындағы уәкілетті орган бекіткен тәртіппен жүзеге асырылады.
Қоғамдық бірлестіктердің қызметі Қазақстан Республикасының «Коммерциялық емес ұйымдар туралы» және «Қоғамдық бірлестіктер туралы» Қазақстан Республикасының Заңдарымен реттеледі.
Бұған дейін кем дегенде 10 адам қажет болатын.
Қазақстанда үш адамнан тұратын топ қоғамдық бірлестікті тіркей алады. Мәжіліс бірінші оқылымда мақұлдаған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қоғамдық бірлестіктер мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасында осындай түзетулер көзделген.
Заң жобасы азаматтық қоғамды одан әрі дамыту және жаңа қоғамдық бірлестіктер құру тәртібін жеңілдету мақсатында әзірленген.
Қолданыстағы заңнама қоғамдық бірлестікті кемінде 10 адамнан тұратын топтың тіркеуін қарастырады.
«Қоғамдық бірлестіктер туралы» Заңның 10-бабына сәйкес қоғамдық бірлестікті құру үшін жарғы қабылданатын құрылтай съезін (конференциясын, жиналысын) шақыратын кемінде 10 адамнан тұратын азаматтар тобының бастамасы қажет. және басқару органдары құрылады», – делінген қолданыстағы заңда
Заң жобасы халықаралық стандарттарға сәйкес бірлестіктер бостандығы тұрғысынан азаматтардың құқықтарын қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған.
Заң жобасы сондай-ақ мыналарға бағытталған ережелерді көздейді:
қолданыстағы заңнама нормаларын, атап айтқанда, республикалық маңызы бар қалалар қоғамдық бiрлестiктерiнiң мәртебесiн айқындайтын нормаларды сәйкестiкке енгiзу;
қоғамдық бірлестіктер құруға байланысты мәселелерді құқықтық реттеу туралы.
Парламент Мәжілісінің барлық комитеттері заң жобасына оң қорытынды берді.
1012 рет оқылды
