15 мам, 2025 сағат 12:45

Бизнеске 1,5 миллион теңге қайтарымсыз грантты кімдер ала алады?

Фото: kursiv.media

Биыл 21 мамырдан бастап гранттық жобаларға 1 572 800 теңге қайтарымсыз ақшаға құжат қабылдана бастайды. Бұл жоба бизнес ашып, оны дамытамын деген кәсіпкерлерге арналған. Жеңімпаздарға 400 АЕК немесе 1,5 млн теңге көлемінде қаражат береді. Шамамен 4500 адамға грант беру жоспарланған. Әр адам грантты тек бір-ақ рет ала алады. Осы орайда Ult.kz тілшісі аталған жобаға қалай қатысуға болатынын анықтап көрді.

Үміткер қалай қатысады?

Алдымен қатысушы порталға тіркеліп, грант шарттарына сай болуын тексеруден өту керек. Содан кейін үлгі бойынша бизнес-жоспар толтырып жүктеп, өтінім формасын толтырып, ЭКҚ қол қояды.

Өтініш бергендер жұмыссыз ретінде рәсімделген болуы қажет немесе кейінгі үш жылда жеке кәсіпкер ретінде тіркелген болуы тиіс. Сондай-ақ әлеуметтік осал топтардың (мүгедектігі бар азаматтар, көп балалы отбасылар, қандастар және т.б) біріне жатуы тиіс.

Ол ғана емес, сонымен қатар, үміткердің «Бизнес Бастау» жобасынан кәсіпкерлікке қатысты оқудан өтті деген сертификаты болғанына қарайды.

«Гранттар тегін беріледі, қаражат жаңа бизнесті ашуға және дамытуға жұмсалуы керек. Грант сомасы 400 АЕК, яғни 1 572 800 теңге. Әрбір қатысушы оны тек бір рет ала алады. Грант қаражаты ұмтылған кәсіпкерлерге бизнес әлеуетін ашуға, өндірісті құруға және дамытуға, сол арқылы өздерін тұрақты табыспен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Талапкерлер комиссия отырыстарында бизнес-жобасын таныстырады. Комиссияның әрбір мүшесі бизнес-жоспарды бағалайды және келесі критерийлер бойынша бағалау парағын толтырады: бизнес-идеяның бәсекеге қабілеттілігі, өткізу нарықтарының дамуы, бизнес-жобаның қаржылық тұрақтылығы, кәсіпкерлік дағдылардың деңгейі, жаңа жұмыс орындарының ашылуы. Осылайша, грант беру туралы шешімді комиссия қабылдайды және үміткерлердің бизнес-жобаларын әзірлеуді бағалаудың нақты критерийлері негізінде жүзеге асырылады», – деп хабарлады Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі.

Осылайша, грант беру туралы шешімді комиссия қабылдайды және үміткерлердің бизнес-жобаларын әзірлеуді бағалаудың нақты критерийлері негізінде жүзеге асырылады.

«Процестің ашықтығын қамтамасыз ету, адами факторды азайту және өтініш берушілерге ыңғайлы болу үшін грант беру толығымен электрондық форматқа ауыстырылды. Грантқа өтініштер Business.enbek.kz порталы арқылы «бір терезе» қағидаты бойынша қабылданады. Грант қаражатын қажетті құрал-жабдық, еңбек құралдарын, технологиялық жабдықтар сатып алу, мал, құс, жануарлар, көшет, бұта, тұқым алу немесе ғимарат жалдау ақысын төлеу үшін алуға болады», – деп жазылған хабарламада.

Кім грант ала алады?

Үміткерлер комиссия алдында бизнес-жобасын қорғайды. Әрбір комиссия мүшесі бизнес-жоспармен танысып, оны бағалайды. Комиссия шешімі үміткердің порталдағы жеке кабинетіне жіберіледі. Оң шешім шықса, үміткер банк реквизитін көрсетеді. Соған қаражат аударылады. Келісімге қол қойылып, тоқсан сайын қаражаттың жұмсалғаны жайлы есеп береді.

Грант алу үшін бірқатар шарттар орындалуы керек.

– Жаңа бизнес-идеяны жүзеге асыру үшін грантқа үміткерлер:
– тіркелген жұмыссыздар;
– жеке кәсіпкерлер (тіркеу мерзімі – 3 жылға дейін).

Бұл жағдайда өтініш беруші келесі әлеуметтік санаттардың біріне жатуы тиіс:

– мүгедектер;
– жарамды «candace» мәртебесі бар тұлғалар;
– аймақаралық мигранттар;
– аз қамтылған отбасы мүшелері;
– көп балалы отбасының мүшесі (жұбайы);
– мүгедек баланы (зайыбын) тәрбиелеп отырған адам;
– асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы алушылар.

Үміткерде үш жылдан аспайтын «Bastau Business» жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздерін оқыту туралы сертификат болуы керек.

Мүмкіндігі басым жобалар

Қаржы мамандарының айтуынша, гранттар тұтынушылық мақсаттарға, несиелік қарыздарды өтеуге, жылжымайтын тұрғын үйді сатып алуға және салуға, жер телімдерін сатып алуға, акцизделетін тауарларды өндіруге берілмейді.

«Дәл осындай қадамдарға жол берілмеу үшін, талапкерден «Bastau Business» жобасы бойынша оқытуды қалай аяқтап, оқу сертификатын алу міндеттеледі. Ал бұл жоба бойынша оқуға мүмкіндік алатын тұлғалар: ресми жұмыссыздар, қысқартылатын және Кодекстің 207-бабының 1-тармағында белгіленген зейнеткерлік жасқа толмаған қызметкерлер, дара кәсiпкер және (немесе) әрекет етпейтiн дара кәсiпкерлер ретiнде тiркелмей табыс алу мақсатында тауарларды өндiру (өткiзу) жөнiндегi қызметтi дербес жүзеге асыру, отбасылық кәсiпкерлiкте ақысыз қызметтi өз бетiнше жүзеге асыру, табысы ең төмен күнкөріс деңгейінен төмен сату (айырбастау) үшін жеке қосалқы шаруашылығында тауар өндіру жөніндегі қызметті дербес жүзеге асыру, табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен өндірістік кооператив мүшелері және бастаушы және/немесе жұмыс істеп тұрған жеке кәсіпкерлер. Жалпы онлайн курстың ұзақтығы оқу курсы басталған күннен бастап 14 (он төрт) күнтізбелік күннен аспайды. Онлайн курс тегін ұсынылады және оқу материалдарын өз бетінше зерделеу арқылы жеке негізде жүргізіледі. Әрбір онлайн оқыту модулін аяқтағаннан кейін қатысушының алған білімдері мен дағдыларын игеруін анықтау үшін аралық тест жүргізіледі. Келесі модульге өту үшін аралық тестілеудегі сұрақтардың жалпы санына кемінде 70% дұрыс жауап жинау керек», – дейді қаржыгер Дәулеткелді Нұрланов.

Айта кетейік, онлайн оқыту курсы кезінде аралық тестілеуден өту әрекеттерінің саны шектелмейді. Курстың соңында тестілеу жүргізіледі.

Грант алуға үміткерлердің өтінімі мен бизнес-жобасын мансап орталығының жаңа бизнес-идеяларды іске асыруға арналған гранттар алуға үміткерлердің өтінімдерін қарау жөніндегі комиссия отырысында қарауына ұсынады. Комиссия отырысы порталда өтінім беру мерзімі аяқталғаннан кейін 10 жұмыс күні ішінде өткізіледі.

Қаражат қалай несиеленеді?

Комиссия грант беру туралы оң шешім қабылдаған жағдайда, грант алуға үміткер тиісті хабарламаны алған күннен бастап 5 жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес өз қызметін салық органдарында тіркейді және «Еңбек нарығы» ААЖ жіберілетін порталда жеке кәсіпкердің деректемелері бар банктік шотты ұсынады. Тиісті рәсімдерден кейін 5 жұмыс күні ішінде ақша кәсіпкердің ағымдағы банктік шотына түседі.

Грант алушының тоқсан сайын қаражатты пайдалану туралы есеп беруі маңызды. Мұның барлығы еңбек ұтқырлығы орталықтары мен олардың филиалдарына (мансап орталықтарына) бармай-ақ, электронды түрде жүзеге асырылады.

Ақбота Мұсабекқызы