15 нау, 2021 сағат 15:50

ЕАЭО-дағы еңбек көші-қонын реттеу тәртібі қандай?

ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі ЕАЭО аумағында жұмысқа тұру тәртібіне қатысты түсініктеме берді, деп хабарлайды "Ұлт ақпарат".

«Биылғы 1 қаңтардан бастап 2019 жылғы 20 желтоқсандағы Еуразиялық экономикалық одаққа (ЕАЭО) мүше мемлекеттердің еңбекшілерін зейнетақымен қамсыздандыру туралы келісім күшіне енді. Оның аясында ұйымға мүше мемлекеттердің азаматтары ЕАЭО-ға басқа мүше мемлекеттерде еңбек қызметін жүзеге асыру барысында алған зейнетақы құқықтарын қалыптастыру, сақтау және іске асыру құқығын алды. Осы Келісім 2014 жылғы 29 мамырдағы ЕАЭО туралы шартты толықтырады. Жасалған жағдайлар ЕАЭО-ға мүше мемлекеттер аумағындағы азаматтардың еңбек қызметін заңдастыруға қосымша ынталандыру болып саналады және ЕАЭО аумағында еңбек ресурстарының бірыңғай нарығын қалыптастыруға көмектеседі», - делінген Еңбек министрлігі мәліметінде. 

Қазіргі уақытта мүше мемлекеттердің азаматтарына жұмысқа рұқсат алу үшін жұмысқа орналастырушы мемлекеттің тілін, заңнамасын және тарихын білу емтихандарын тапсырудың, сондай-ақ көптеген кәсіптер үшін білім туралы құжаттарды тану бойынша қосымша рәсімдерді өткізудің қажеті жоқ.

Бұдан басқа, қызметкерлер үшін тек еңбек шарты бойынша ғана емес, азаматтық-құқықтық шарт бойынша да жұмыс істеу мүмкіндігі қарастырылған, бұл олардың жұмысқа орналасу аясын айтарлықтай кеңейтеді.

«Бұл ретте жұмысқа орналастырушы мемлекеттің аумағында уақытша болу мерзімі жұмыс берушімен жасалған еңбек немесе азаматтық-құқықтық шарттың қолданылу мерзімімен айқындалады. Жұмысқа орналастырушы мемлекеттің аумағына келген күннен бастап 90 тәулік өткеннен кейін шарт мерзімінен бұрын бұзылған жағдайда мүше мемлекеттің азаматы 15 күн ішінде елден тыс жерге шықпай жаңа шартқа тұруға құқылы. Мүше мемлекеттер еңбекшілерінің жалданып істеген алғашқы күндерінен бастап табыстарына жұмысқа орналастырушы мемлекеттің салық резиденттері үшін көзделген ставка бойынша салық салынады. Еңбекшілердің балаларының мектеп және мектепке дейінгі білім беру мекемелерінде оқуға құқығы бар. Мүше мемлекеттердің еңбекшілеріне және олардың отбасы мүшелеріне тегін жедел және шұғыл медициналық көмек алу құқығы берілді», - делінген ведомство хабарламасында. 

ЕАЭО-ға мүше мемлекеттер болып саналмайтын үшінші елдерге қатысты Қазақстанда квоталаудың арнайы жүйесі жұмыс істейді: ҚР Үкіметі жыл сайын отандық еңбек нарығына тартуға болатын шетелдік жұмыс күшінің шекті санын белгілейді. Квота негізінде жергілікті атқарушы органдар жұмыс берушілерге шетелдіктерді жұмысқа тартуға рұқсат береді. ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің азаматтарына қатысты мұндай талаптар көзделмейді.