Фото: Lovepik
Қазақстанның оңтүстігінде су ресурстары тапшылығы ушығып бара жатқан шақта, Су ресурстары және ирригация министрлігі «Қазсушар» мекемесінің Қызылорда және Түркістан облыстарындағы филиалдарына қатысты қатаң шара қабылдады. Министрлік бақылаудың әлсіздігі мен заңсыз әрекеттерге жол бергені үшін бірнеше филиал директорларына және бөлімше басшыларына қатаң сөгіс жариялады, деп хабарлайды Ult.kz.
Тексеріс нәтижелері күріш егістігі үшін суды рұқсатсыз пайдаланған фактілерді анықтаған. Түркістан облысында күріш алқабының көлемі жоспарланған 2800 гектардың орнына 13 258 гектарға жеткен. Бұл — жоспардан 4,7 есе артық көрсеткіш.
«Қазсушардың» Жетісай, Мақтаарал және Шардара өндірістік бөлімшелері шаруалармен күріш егістігін суару туралы жүздеген келісімшарт жасаған. Атап айтқанда:
-
Жетісай – 1 528 гектарға 77 келісімшарт
-
Шардара – 6 453 гектарға 499 келісімшарт
-
Мақтаарал – 5 277 гектарға 471 келісімшарт
Ал Қызылорда облысында 126 шаруа қожалығы ешқандай келісімшартсыз 4 908 гектар күріш алқабын суарғаны анықталды. Бұл ретте 52 млн текше метрге жуық су заңсыз пайдаланылып, қосымша 180 млн текше метрге қажеттілік туындаған. Жалпы су алу көлемі рұқсат етілген шектен 220 млн текше метрге артып кетуі мүмкін.
Бұл жағдай суды адал келісімшартпен пайдаланып отырған тұтынушылардың жағдайын қиындатып, су ресурстарына қосымша салмақ түсіріп отыр.
Су тапшылығы жағдайында бақылаусыз егіс — күрделі қауіп
Министрлік бұл заңбұзушылықтарды суармалы судың тапшылығы жағдайында аса қауіпті деп бағалады. Биыл суару маусымы ауа температурасының жоғары болуы мен жауын-шашынның болмауына байланысты 20 күнге ерте басталды. Осыған орай егістіктерді кезекпен суару тәртібі енгізілген.
Бүгінде еліміздің оңтүстігінде ауыл шаруашылығы үшін алынған су көлемі шамамен 7 млрд текше метрді құрайды. Оның ішінде:
-
Түркістан облысы – 2,82 млрд м³
-
Қызылорда облысы – 2,5 млрд м³
-
Жетісу облысы – 631,7 млн м³
-
Алматы облысы – 527 млн м³
-
Жамбыл облысы – 512 млн м³
Қатаң шара – жүйелі өзгеріске негіз болуы тиіс
Су ресурстары және ирригация министрлігі ылғалды көп қажет ететін дақылдарды шектеу, суды әділ және тиімді бөлу, сондай-ақ салада ашықтық пен тәртіп орнату бағытында жүйелі жұмыс жүргізетінін мәлімдеді. Заңсыздықтарға жол берген басшыларға қатысты шаралар осы бағыттағы алғашқы қадамдардың бірі саналады.
