Бүгін ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрағасының орынбасары Нұрлан Әбдірахманов төтенше жағдай кезеңінде тұрғындарды және бизнесті қолдау бойынша қабылданған шаралар туралы айтып берді.
Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Қазақстан Президентінің тапсырмасын іске асыру үшін төтенше жағдай кезеңінде тұрғындар мен кәсіпкерлерді қолдау бойынша бірқатар шаралар қабылдады.
«Агенттік қаулы қабылдады, одан соң қосымша ереже қабылданды, ол 3 айға, яғни биыл 16 наурыздан 15 маусым аралығында негізгі қарыз бен сыйақыларды төлеуді тоқтата тұру туралы бұйрығымен бекітілген», —деді Н. Әбдірахманов.
Мәселен, тұрғындардың әлеуметтік әлжуаз тобына жататын жеке тұлғалар немесе АӘК алушылар немесе ресми жұмыссыздар өтінім ұсынбай, растаушы құжаттарды тапсырмай, қосымша келісімдерге қол қоймай-ақ негізгі қарыз бен пайыз сомасын төлеу бойынша төлемді шегеруге мүмкіндік алады.
«Қандай да бір құжатты тапсырмай-ақ, келісім білдіру негізінде төлемді тоқтата тұру жүргізіледі. Бұл банктердің мобильді қосымшалар, СМС арқылы осы санаттағы адамдарды оларға төлем бойынша кейінге шегеру мүмкіндігі ұсынылатыны туралы құлақтандыруы арқылы жүзеге асырылады. 16 наурыздан 15 маусым аралығында осы кезеңдегі кез келген жұмыс күні кәсіпкерлер төлемді тоқтата тұру туралы өтінішпен банктерге жүгіне алады», — деп түсіндірді ҚР агенттігі төрағасының орынбасары.
Әлеуметтік әлжуаз топқа жатпайтын немесе атаулы әлеуметтік көмек алмайтын немесе жұмыссыз болып саналмайтын және басқа да азаматтар бойынша. Оларға қатысты тәртіп мынадай:
«Олар өтінім беріп, онда қаржылық жағдайының нашарлауы себептерінің бірін көрсетеді. Бұл да қашықтан, қандай да бір құжаттарға немесе келісімшарттарға қол қоюсыз, растаушы құжаттарды ұсынусыз іске асырылады, тек банкке қаржылық жағдайының нашарлау себебін көрсеткен хабарламасын жолдаса жеткілікті», — деп түсіндірді Н. Әбдірахманов.
Қаржылық жағдайының нашарлау себебін көрсетумен өтінімде келесі себептер көрсетілуі мүмкін:
● карантиннің енгізілуіне байланысты уақытқа еңбекке жарамсыздығы;
● ақысы төленбейтін еңбек демалысында болуы;
● еңбек келісімшартын бұзуы, жұмыстаны шығуы және басқа да еңбек қатынастарын тоқтатуы;
● еңбекақы немесе басқа да табыс түрін төлеуді азайту немесе тоқтату ;
● егер қызметкер төтенше жағдай және (немесе) карантин енгізілген жерге кіруге (шығуға) шектеу салынуына байланысты жұмыс орнына бола алмайтын жағдайда;
қаржылық жай-күйдің нашарлауын көрсететін өзге де себептер.
«Бұл жерде мен банктердің өтінімді 10 жұмыс күні ішінде қарауы тиіс екенін атап өткім келеді, бірақ іс жүзінде одан жылдам қаралады. Банк егер оларда қарыз алушының қаржылық жағдайының нашарламағаны туралы ақпарат болса, онда бас тартуы мүмкін», — деді ҚР Агенттігі төрағасының орынбасары.
Коронавирус инфекциясының таралуына байланысты ҚР аумағында төтенше жағдай режимінің енгізілуі жеке кәсіпкерлер мен шағын және орта бизнес субъектілерінің де қаржылық жағдайына жағымсыз әсер етуде. Тауарлар мен шикізатты жеткізудегі іркілістер, өндірілетін және сатылатын өнімге деген сұраныстың төмендеуі, ақша ағынының қысқаруы – бизнес иелері бүгінгі күні ұшырап жатқан қиындықтың бір бөлігі ғана.
«Ағымдағы жағдайда біз бизнеске және, тиісінше, жалпы алғанда, еліміздің экономикасына қолдау көрсету қажет екенін толық түсінеміз. Сондықтан да біз бизнес үшін кредит бойынша негізгі борыш және пайыздар бойынша сомаларды, талаптардың бірі сақталған жағдайда, төлеуді тоқтату тұру үшін нормалар бекіттік», — деді спикер.
Экономика салаларында қызметті жүзеге асыру: СОО-ны жалдаушыларды қоса алғанда, сауда секторы; халық тұтынатын тауарлар дүкендері; азық-түлік дүкендерін, дәріханаларды және олармен байланысты жеткізулерді қоспағанда, тауарлар жеткізу желісі; спорт; туроператорлар мен турагенттерді қоса алғанда, туризм және қонақ үй бизнесі; азық-түлік пен дәрі-дәрмекті тасымалдауды қоспағанда, жолаушылар және жүк тасымалдау секторы; мейрамханалар мен кафелерді қоса алғанда, қоғамдық тамақтану секторы; тұрмыстық көрсетілетін қызметтер секторы; театрларды, кинотеатрларды, фото- және бейнетүсіруді, көрмелер мен конференцияларды, салтанат ұйымдастыруды, сұлулық салондарын және фитнес-орталықтарды қоса алғанда, бос уақыт пен демалысты ұйымдастыру.
Не болмаса, қаржылық жағдайы мына жағдайларда нашарлаған, сатылған тауарлар және (немесе) көрсетілетін қызметтер көлемі төмендеген кезде, сатып алушылардың ақы төлеуі кешіктірілгені, тоқтала тұрғаны, төлеу мерзімі ауыстырылғаны (кейінге қалдырылғаны) расталған жағдайда; қызметкерлердің штат санының қысқаруы; төтенше жағдай режимі қолданыста болған кезеңдегі басқа да объективті себептер.
Осылайша, жеке және заңды тұлғалар өтінішті кез келген уақытта 2020 жылғы 16 наурыздан бастап 15 маусымға дейін аралықтағы кезеңде бере алады, оны қарау үшін қаржы ұйымына 10 жұмыс күні беріледі.
2020 жылғы 16 наурыздан 15 маусымға дейінгі кезеңде қаржы ұйымдары қарыз алушыдан төлемдерді тоқтата тұру және тиісті шарттарды өзгерту туралы өтінішті қарау үшін комиссиялар мен өзге де төлемдерді алмайды.
ШОБ субъектілерін жеңілдікпен несиелеу бағдарламасы
Коронавирус инфекциясының пандемиясына және оның Қазақстан экономикасына тигізіп жатқан теріс ықпалына байланысты төтенше жағдай салдарынан зардап шеккен шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін, жеке кәсіпкерлерді қолдау үшін ҚР Президентінің тапсырмасы бойынша Ұлттық банк ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігімен бірлесіп, Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін жеңілдікпен несиелендіру бағдарламасын әзірледі.
ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрағасының орынбасары хабарлағандай, осы Бағдарламаны іске асыру үшін шағын, орта кәсіпкерлік субъектілеріне және жеке кәсіпкерлерге екінші деңгейдегі банктерге шартты салымдар орналастыру арқылы 600 млрд теңге бөлінеді.
«Бизнесті қолдау тетігі екінші деңгейдегі банктердің төтенше жағдай енгізу нәтижесінде зардап шеккен шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне, жеке кәсіпкерлерге айналым капиталын толықтыруға жылдық 8%-дан пайыздан аспайтын мөлшерлеме бойынша 12 айға дейін мерзімге жеңілдікпен кредиттер беру арқылы іске асырылады. Екінші деңгейдегі банктердің қаражатты игеру мерзімі 3 айды құрайды», — деді Н. Әбдірахманов.
Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері үшін шектеу 3 млрд теңгеден, жеке кәсіпкерлер үшін 50 млн теңгеден артық емес.
Банк емес ұйымдарды тексеру
«Олардың қызметімен байланысты көптеген мәселелер резонанстық-әлеуметтік әсер алды, сондықтан біз өз тарапымыздан мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп, тексеру жоспарын қабылдадық. Біз карантин аяқталғаннан кейін оны іске асыруға кірісеміз. Тексеруге 1100 ломбард анықталды. Сондай-ақ шамамен 50 онлайн-кредиттеу компаниясы және 200 микроқаржы ұйымы субъектісі тексеріледі», — деді Н. Әбдірахманов.
Тексеру 17 қалада ағымдағы жылғы наурыздан бастап маусым аралығында өтетін болады, тексерілетін ломбардтардың негізгі бөлігі микроқаржы ұйымдарының көбі шоғырландырылған Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалаларында орналасқан.
Агенттіктің, ҚР Ішкі істер министрлігінің, ҚР Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті қызметкерлерінің қатысуымен 39 тексеру тобы құрылды.
Бірінші кезекте тексеру топтары ҚР Президентінің төтенше жағдайды енгізу салдарынан зардап шеккен халықтың, шағын және орта бизнес субъектілерінің қарыздары бойынша негізгі борыш пен сыйақы сомаларын төлеуді тоқтата тұру туралы тапсырмасын орындау мәніне тексеру жүргізетін болады.
Тексеруге кірісті жылыстату және терроризмді қаржыландыруға, қаржы пирамидасын ұйымдастыруға қарсы іс-қимыл, борыш жүктемесінің коэффициентіне, сыйақының жылдық тиімді мөлшерлемесінің мөлшеріне және микроқарыздар бойынша шекті сыйақының мәніне, сыйақыны, айыппұлдар мен өсімпұлдарды дұрыс есептеуге, микрокредит бойынша берешекті өтеу кезектілігінің тәртібіне қойылатын талаптар бөлігінде заңнаманы сақтау туралы деректер де тексеріледі.
1739 рет оқылды
_140_110.jpg)
